Мазмұнға өту

Джозеф Хотон Тейлор

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Джозеф Хотон Тейлор
ағылш. Joseph Hooton Taylor
Туған күні

29 наурыз 1941 (1941-03-29) (83 жас)

Туған жері

Филадельфия, АҚШ

Азаматтығы

 АҚШ

Ғылыми аясы

физика

Альма-матер

Гарвард университеті

Несімен белгілі

K1JT

Марапаттары


Нобель сыйлығы Физика саласындағы Нобель сыйлығы (1993)
Үлгі:Вольф сыйлығы (физика)
Макартур стипендиясы (1981)

Джозеф Хотон Тейлор кіші (29 наурыз 1941 жылы дүниеге келген) — американдық астрофизик және физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты, Рассел Алан Халспен бірге «гравитацияны зерттеуде пульсардың жаңа түрін ашқаны үшін» алды.

Ерте жылдар

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тейлор Филадельфияда үлкен Джозеф Хотон Тейлор мен Сильвия Эванс Тейлордың отбасында дүниеге келген, олардың екеуі де шыққан тегі бойына Квакерлер болған және Циннаминсон Тауншипте, Нью-Джерсиде өскен. Ол Нью-Джерси штатындағы Мурстаун Тауншип қаласындағы Мурстаун достар мектебіне қатысып, математикадан өте жақсы болды.

Ол 1963 жылы Гаверфорд колледжінде физика бакалавры, ал 1968 жылы Гарвард университетінде астрономия бойынша Ph.D. дәрежесін алды. Гарвардта қысқаша ғылыми қызметтен кейін Тейлор Массачусетс Амхерст университетіне барып, ақырында астрономия профессоры және Five College Radio Astronomy Observatory директорының орынбасары болды.

Тейлордың дипломдық жұмысы айдың оккультациясын өлшеуге арналған. Джоселин Белл (ол да квакер) докторлық диссертациясын аяқтаған кезде Англияның Кембридж маңында телескоппен алғашқы радиопульсарларды ашты.

Тейлор бірден Батыс Вирджиния штатындағы Грин Банктегі Ұлттық радиоастрономиялық обсерваторияның телескоптарына барып, Кембриджден тыс жерде табылған алғашқы пульсарлардың ашылуына қатысты. Содан бері ол пульсарлық астрофизиканың барлық аспектілерімен жұмыс істеді.

1974 жылы Халс пен Тейлор Пуэрто-Рикодағы Аресибо обсерваториясында пульсарларды зерттеу кезінде аспандағы орнына байланысты PSR B1913+16 деп аталатын екілік жүйедегі алғашқы пульсарды тапты. Ол сол кезде түсініксіз болса да, бұл сонымен қатар қазір қайта өңделген пульсарлар деп аталатындардың біріншісі болды: серік жұлдыздан олардың беттеріне массаны беру арқылы жылдам айналу жылдамдығына айналдырылған нейтрондық жұлдыздар.

Бұл екілік жүйенің орбитасы баяу қысқарады, өйткені ол гравитациялық сәулеленудің әсерінен энергиясын жоғалтады, бұл оның орбиталық периодын аздап жылдамдатады. Шөгу жылдамдығын Эйнштейннің жалпы салыстырмалылық теориясынан дәл болжауға болады және отыз жыл ішінде Тейлор мен оның әріптестері бұл болжамға бір пайыздық дәлдікпен сәйкес келетін өлшемдер жасады. Бұл гравитациялық сәулеленудің бар екендігінің алғашқы растауы болды. Қазір көптеген екілік пульсарлардың жылдамдықтары белгілі және тәуелсіз өлшеулер Тейлордың нәтижелерін растады.

Тейлор бұл бірінші екілік пульсарды жалпы салыстырмалылықтың жоғары дәлдіктегі сынақтарын жасау үшін пайдаланды. Тейлор өзінің әріптесі Джоэль Вайсбергпен жұмыс істей отырып, бұл пульсардың бақылауларын қолданды және гравитациялық сәулеленудің болуын Альберт Эйнштейн алғаш болжаған мөлшерде және қасиеттерімен көрсетті. Олар Халск екеуі осы нысанды ашқаны үшін Нобель сыйлығын бөлісті. 1980 жылы ол Принстон университетіне ауысты, онда Джеймс С. Макдоннелл университетінің физика бойынша құрметті профессоры болды, сонымен қатар алты жыл бойы факультет деканы қызметін атқарды. 2006 жылы зейнеткерлікке шықты.

Әуесқой радио

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Джо Тейлор әуесқой радио лицензиясын жасөспірім кезінде алды, бұл оны радиоастрономия саласына әкелді. Тейлор әуесқойлық радио әлсіз сигналдық байланыс саласында жақсы танымал және FCC арқылы K1JT шақыру белгісін тағайындады. Ол бұрын K2ITP, WA1LXQ, W1HFV және VK2BJX (соңғысы Австралияда) қоңырау белгілеріне ие болған.

Оның радиоәуесқойлық жетістіктері 2010 жылдың сәуір айында бүкіл әлем бойынша әуесқойлармен дауыс, Морзе коды және сандық байланыс арқылы айға серуендеу үшін Аресибо радиотелескопын пайдалану үшін «экспедиция» жасауды қамтиды.

Ол бірнеше компьютерлік бағдарламалар мен байланыс хаттамаларын, соның ішінде WSPR және WSJT («Әлсіз сигнал/Джо Тейлор»), бағдарламалық жасақтама пакетін және радио қабылдағыштармен бірге алыс қашықтықта байланысу үшін компьютерде жасалған хабарламаларды пайдаланатын басқа әуесқой радиооператорлар протоколдар жиынтығын әзірлеуде белсенді болды.

WSJT қысқа хабарларды айдың серпілісі мен метеорлардың шашырауы сияқты дәстүрлі емес радиобайланыс әдістері арқылы және басқа төмен сигнал-шуыл қатынасы жолдары арқылы беру үшін пайдалы. Ол сондай-ақ өте төмен қуат берілістерін пайдаланатын өте алыс қашықтықтағы контактілер үшін де пайдалы.

Мойындалуы мен марапаттары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Американдық астрономиялық қоғамының Гейнеман сыйлығы (1980) (бастапқы)
  • Америка өнер және ғылым академиясының мүшесі (1982)
  • Ұлттық ғылым академиясының Генри Дрейпер медалі (1985)
  • Томалла қорының сыйлығы (1987)
  • Magellanic Premium (1990)
  • Альберт Эйнштейн медалі (1991)
  • Джон Дж. Карти Ұлттық ғылым академиясының ғылымды алға жылжытқаны үшін сыйлығы (1991) (физика)
  • Физика бойынша Вольф сыйлығы (1992)
  • Американдық философиялық қоғамының мүшесі (1992) [1]
  • Физика бойынша Нобель сыйлығы (1993)
  • Американдық жетістіктер академиясының Алтын тақта сыйлығы (1995)
  • Карл Шварцшильд медалі (1997)
  • LINEAR 2000 жылы ашқан 81859 Joetaylor астероиды 2006 жылы Принстон университетінің профессоры ретінде зейнетке шығуына байланысты аталды. Ресми атаудың дәйексөзі 9 қараша 2006 жылы Minor Planet Center орталығы жариялады (M.P.C. 57952).

Тейлор Макартур стипендиаттарының бірінші тобының бірі болды. Ол 2000–2010 жылдар аралығындағы Америка Құрама Штаттарының астрономия мен астрофизикадағы ұлттық басымдықтарын белгілеген <i id="mwlA">«Жаңа мыңжылдықтағы</i> астрономия және астрофизика» есеп беруін жасаған Онкүндік панелінің тең төрағасы болып көптеген басқармаларда, комитеттерде және панельдерде қызмет етті. 2009 жылы Халықаралық физика олимпиадасының құрметті қонағы болды.

Сондай-ақ, қараңыз

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Гарольд Э. Тейлор, ағасы – физик

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. APS Member History. search.amphilsoc.org. Тексерілді, 31 наурыз 2022.

Сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]