Крокус Сити Холлдағы теракт

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
«Крокус Сити Холлдағы» террористік акт
Өрттен кейінгі Крокус Сити Холл
Өрттен кейінгі Крокус Сити Холл
Шабуыл орны Крокус Сити Холл концерт залы, Красногорск, Мәскеу облысы, Ресей
Шабуыл нысаны Жаппай өлтіру
Координаттар 55°49′33″ с. е. 37°23′26″ ш. б. / 55.825833° с. е. 37.390556° ш. б. / 55.825833; 37.390556 (G) (O) (Я)Координаттар: 55°49′33″ с. е. 37°23′26″ ш. б. / 55.825833° с. е. 37.390556° ш. б. / 55.825833; 37.390556 (G) (O) (Я)
Дата 22 наурыз 2024 жыл
шам. 20:00 (МСК, UTC+3)
Шабуыл әдiсi атыс, өрт жіберу, жарылыс
Қару-жарақ автоматтық қару, жарылғыш заттар, суық қару, бензин
Қаза тапқандар саны 143 (дерек дәлелденуде)[1]
Жарақаттанғандар 360 астам (дерек дәлденуде)[2]
Террористер белгісіз (дерек дәлелденуде)
Ұйымдастырушылар Ислам мемлекеті[3]
Күдіктілер 4 адам[4][5]

«Крокус Сити Холлдағы» террористік акт (орыс. Теракт в «Крокус Сити Холл») 2024 жылғы 22 наурызда, сағат шамамен 20:00-де (МСК, UTC+3), Мәскеу облысының Красногорск қаласында орын алды, нәтижесінде 143 адам қайтыс болды да,[1] 360 адам жарақаттанды.[2] Бетперде мен камуфляж киген қарулы адамдар жиналғандарға оқ жаудырды[6] және Ресейдің Федералдық қауіпсіздік қызметі (ФСБ) бұл оқиғаны теракт деп атады.[7]

Ресей президенті Владимир Путин 24 наурызды жалпыұлттық аза тұту күні деп жариялады.[8]

Алғышарттары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2024 жылғы 7 наурызда АҚШ Ресейдегі елшісі Мәскеуге және Мәскеу облысына келетін туристерді террористік шабуылдардың ықтималдығына байланысты алдағы 48 сағат ішінде жаппай іс-шараларға және көпшілікке, соның ішінде концерттерге барудан сақтандырды.[9][10][11] Ұлыбританияның Ресейдегі елшілігінің де өз азаматтарына ұқсас ескерту бергені белгілі.[6]

2024 жылғы 11 наурызда украиналық хакерлер Вячеслав Володиннің Путинмен хат алмасуын ұстағанын хабарлады. Жарияланған деректерде Володин «батыстансыздану» деп аталатын саясатты ұсынды, яғни сайлаудан кейін экономиканы мемлекеттік қылу, ғылым мен өнерді «егемендендіру», цензураны күшейту, қоғамды клерикализациялау арқылы қоғамды жеделдете жұмылдыру басталады. және оппозициялық қозғалыстардың «мәселесін шешу». Хатта сондай-ақ Ресей шекарасынан тыс жерде «хаос» орнату ұсынылды.[12]

Шабуыл[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2024 жылғы 22 наурызда бүкіл билетін сатқан ресейлік «Пикник» тобы[7] Крокус Сити Холлда[13] шоу ойнайды деп жоспарланған болатын. Сағат 20:00 шамасында (МСК, UTC+3) концерт басталмай тұрғанда бетперде киген белгісіз адамдар автоматты винтовкаларды пайдаланып көпшілікке оқ жаудырды.[14]

Сағат 21:32-де жарылыс болды, ал кешкі сағат 22:00 шамасында шатырдың жартылай опырылуы туралы хабарланды.[15] Кейбір мәліметтерге сәйкес, кейбір қарулы адамдар ғимарат ішінде тосқауыл қойды.[14] BBC Verify растаған бейнежазбада «қарушылардың бей-берекет оқ жаудырғанын» көрсетті.[16]

Кейінірек Пикник музыканттары Instagram-да өздерінің және тобының «тірі және қауіпсіз» екенін жариялады,[16] бірақ олар топ мүшелерінің бірімен байланыса алмайтындарын мәлімдеді.[17]

Ұйымдастырушылары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ислам мемлекеті Amaq News Agency мәлімдемесінде шабуыл үшін жауапкершілікті өз мойнына алды.[3] Көп ұзамай АҚШ шенеуніктері бұл мәлімдемені растады да, ISIS-K ұйымының (Хорасан уәлаяты) қалаға шабуыл жасауды жоспарлағанын айтты.[18] Дегенмен де, ISIS-K тобының шабуылға қатысты екені әлі расталмады.[19] Бұл топ Оңтүстік-Орталық Азияда, ең алдымен Ауғанстанда әрекет ететін «Ислам мемлекеті» лаңкестік тобының аймақтық бөлімшесі болып табылады.

Украина президенті Володимир Зеленськийдың кеңесшісі Михайло Подоляк Twitter-де Украинаның шабуылға қатысы жоқ деп жазды.[20] Ақ Үйге телефон соққанда, бұл шабуылға Украинаның қатысы бар деген белгі жоқ.[21]

23 наурызда ФСБ 11 адамның, соның ішінде 4 күдіктінің ұсталғанын жариялады.[4]

Салдары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Мәскеу мэрі Сергей Собянин қаладағы барлық демалыс күндеріндегі іс-шараларды тоқтатты.[22] Бұл шешімді кейінірек Мәдениет министрлігі бүкіл Ресейге кеңейтті.[16] Қалаға қызмет көрсететін әуежайлар мен вокзалдарда қауіпсіздік шаралары күшейтілді.[16] Санкт-Петербургте сауда орталықтары жабылып, Ленинград облысында жоғары дайындық режимі енгізілді.[23]

Сыртқы істер министрлігінің баспасөз хатшысы Мария Захарова халықаралық қауымдастықты ол «жансыз қылмыс» деп атаған шабуылға қарсы шығуға шақырды.[22]

Халықаралық реакция[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аустрия, Әзербайжан, Аргентина, Армения, Бахрейн, Беларусь, Бельгия, Боливия, Бразилия, Ұлыбритания, Мажарстан, Венесуэла, Германия, Грекия, Палестина, Пәкістан, Португалия, Мысыр, Израиль, Үндістан, Иордания, Иран, Италия, Қазақстан, Канада, Қатар, Қырғызстан, Қытай, Колумбия, Куба, Люксембург, Мальта, Мексика, Молдова, Нидерланд, Никарагуа, Норвегия, БАӘ, Польша, Португалия, Сербия, Сауд Арабиясы, Сербия, Сирия, Словакия, АҚШ, Тәжікстан, Тунис, Түрікменстан, Түркия, Өзбекстан, Франция, Черногория, Чехия, Чили, Швейцария және Жапония, сондай-ақ Еуропа Одағы түрлі дипломатиялық деңгейлерде көңіл айтты.[24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. a b Число жертв теракта в «Крокусе» выросло до 133  (орыс.). РБК (23 марта 2024). Мұрағат көшірмесі 23 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  2. a b Онлайн: в «Крокус Сити Холле» в результате теракта 40 человек погибло, более 100 пострадали - Коммерсантъ  (орыс.). Коммерсантъ (22 марта 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  3. a b Knight, Mariya; Chernova, Anna және Tarasova, Darya ISIS claims responsibility for attack in busy Moscow-area concert venue that left at least 40 dead  (ағыл.). CNN (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  4. a b Теракт в "Крокус Сити Холле": ФСБ сообщила о задержании нападавших  (орыс.) (23 марта 2024).
  5. Moscow attack: Gunmen kill dozens at Crocus City Hall in Moscow, BBC (23 March 2024).
  6. a b Russia says 40 killed and more than 100 wounded in attack on Moscow concert hall  (ағыл.). Associated Press (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  7. a b Wertheimer, Tiffany At least 40 dead in Moscow concert hall attack, Russian intelligence service says  (ағыл.). BBC News (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  8. Путин объявил 24 марта днем общенационального траура.
  9. Security Alert: Avoid Large Gatherings over the Next 48 Hours  (ағыл.). АҚШ Ресейдегі елшілігі (7 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  10. Smith, Patrick U.S. warns of imminent Moscow attack by 'extremists,' urges citizens to avoid crowds  (ағыл.). NBC News (8 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  11. В концертном зале «Крокус Сити Холл» на концерте группы «Пикник» произошла стрельба  (орыс.). Meduza (22 марта 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  12. В концертном зале «Крокус Сити Холл» на концерте группы «Пикник» произошла стрельба  (орыс.). Meduza (22 марта 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  13. Hopkins, Valerie; Toler, Aric Gunmen Open Fire at Arena Outside Moscow, Russian News Agencies Report  (ағыл.). The New York Times (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  14. a b Faulconbridge, Guy және Osborn, Andrew Gunmen kill 40 in attack at concert near Moscow, over 100 injured, Russia says  (ағыл.). Reuters (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  15. Hopkins, Valerie; Nechepurenko, Ivan және Toler, Aric Live Updates: Gunmen Kill at Least 40 at Moscow Concert Hall, Russian Officials Say  (ағыл.). The New York Times (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  16. a b c d Kirby, Paul және Rhoden-Paul, Andre Moscow attack: Gunmen kill dozens at Crocus City Hall in Moscow  (ағыл.). The New York Times (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  17. Singh, Maanvi, Chao-Fong, Leone және Yang, Maya Moscow concert hall attack: Islamic State claims responsibility as manhunt under way after dozens died – latest updates  (ағыл.). The Guardian (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  18. U.S. Says ISIS Was Responsible for Deadly Moscow Concert Hall Attack  (ағыл.). The New York Times (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  19. Moscow concert attack: 'No Ukrainian involvement' in deadly attack, U.S. says  (ағыл.). NBC (23 March 2024).
  20. Yang, Maya Moscow concert hall attack: Islamic State claims responsibility for dozens of deaths and injuries – latest updates  (ағыл.). The Guardian (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  21. Russia Concert Hall Attack 'Terrible': White House  (ағыл.). Barrons (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  22. a b Roth, Andrew At least 40 killed and more than 140 wounded in Moscow concert hall attack  (ағыл.). The Guardian (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  23. Knutson, Jacob Islamic State claims responsibility for shooting killing at least 40 in Moscow suburb  (ағыл.). Axios (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  24. Теракт в "Крокус сити холле". Факты.
  25. Великобритания осудила теракт в Подмосковье  (орыс.). Алан Гаглоев выразил соболезнования Владимиру Путину в связи с терактом в Подмосковье Официальный сайт Президента Республики Южная Осетия.
  26. Власти стран мира выражают соболезнования России в связи с терактом в Crocus City Hall  (орыс.) (22 марта 2024). Моди и король Саудовской Аравии осудили нападение на «Крокус Сити Холл» — РБК. Япония решительно осудила теракт в России. Си Цзиньпин выразил соболезнования В. Путину в связи с терактом в подмосковном концертном зале.
  27. Движение ХАМАС осудило теракт в «Крокус Сити Холле»  (орыс.).
  28. Страны мира выражают соболезнования России в связи с терактом в Москве  (орыс.). Анадолу (23 марта 2024).
  29. Ertürk, Nur Asena және Öztürk, Mustafa Talha European nations, EU convey condolences after Moscow concert hall shooting  (ағыл.). Anadolu Agency (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  30. 'Death for death': Medvedev promises retribution if Kyiv behind Moscow attack  (ағыл.). The Jerusalem Post (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  31. Russian authorities say dozens dead in attack on Moscow concert venue  (ағыл.). Financial Times (22 March 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 22 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  32. В МИД Узбекистана решительно осудили теракт в Москве  (орыс.). uznews.uz (22 марта 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 23 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында
  33. Ресейдегі теракт: Тоқаев Қазақстан мұны қатаң айыптайтынын айтты  (қаз.). informburo (22 наурыз 2024). Тексерілді, 22 наурыз 2024.
  34. Кыргызстан решительно осуждает теракт в Москве — МИД КР  (орыс.). aa.com.tr (23 марта 2024). Тексерілді, 23 наурыз 2024. Мұрағат көшірмесі 23 наурыздың 2024 Wayback Machine мұрағатында