Абай облысындағы өрт
Навигацияға өту
Іздеуге өту
| Абай облысындағы өрт | |
| Дата | 8 маусым 2023 жыл - 13 шілде 2023 жыл |
|---|---|
| Уақыты | 12:03 |
| Орны | Абай облысы, Жетісу облысы |
| Түрі | Табиғи апат |
| Шығын | |
| 60 гектарлық аумақ | |
| Мал қырғыны | |
| Өлім | 15 адам |
| Тергеу | 292-бабының 3-бөлігі "Абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу" 371-бап. Немқұрайлылық |
| Марапаттар | Қаза болған құтқарушыларға Құрмет ордені тағайындалды |
өңдеу  |
|
Абай облысындағы өрт — найзағайдың екі разряды нәтижесінде "Семей орманы" мемлекеттік орман табиғи резерватында басталған елеулі табиғи апат болып табылады. Оқиға 8 маусымда сағат 12:03-те Батпаев орманшылығының 66-шы кварталында, Семей қаласынан 25 шақырым қашықтықта болды. Ауқымды өрт 13 шілде күні 13:00 де толығымен сөндірілді.
Оқиға барысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]8 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]15:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысы "Семей орманы" аумағында өрт шықты. Төтенше жағдайлар департаменті аумақтағы өртті тез арада жоюға күш жұмсауда. Облыс әкімі Нұрлан Ұранхаевтың тапсырмасы бойынша оқиға орнына жедел штаб жұмылдырылды. Облыс әкімінің орынбасары Димитрий Гариков қазіргі уақытта өртті сөндіруге техникадан бөлек бір тікұшақ жұмылдырылғанын айтты.[1] Батпаев орман шаруашылығы аумағында алдын ала болжам бойынша 0,3 гектар аумақта ағаш өртенген.
- Шамамен бір сағаттан кейін екінші тікұшақ тартымақ. Ол Өскеменнен ұшып келмек. Өрт орман шетінен 11 шақырым қашықта. Елді мекендерге қауіп төніп тұрған жоқ. Соған қарамастан Романовка, Камышенка елді мекендерінің шекарасында қауіпсіздік жұмыстары жүргізілуде
- Облыста ауа температурасы плюс 34 градус, желдің жылдамдығы 2 м/с.[2]
- Өртті жою жұмыстарына Абай облысы Төтенше жағдайлар департаментінен 31 адам мен 9 техника, орман шаруашылығынан 28 адам мен 14 техника жұмылдырылған.
- Өртсөндірушілер жағдайды асқындырмас үшін және өртті жою үшін барлық қажетті күш-жігерді жұмсап жатыр.[3]
9 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]09:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Орман өрті 2000 гектар аумақты шарпыды, аймақтағы үш ауылдың тұрғындары үйлерінен көшуге мәжбүр болды.
- Төтенше жағдайлар департаментінің мәліметінше өртпен күресу үшін ТЖМ-нің 300 қызметкері мен 70 бірлік техника, орман шаруашылығы комитеті мен қорғаныс министрлігінің, жергілікті атқарушы орган қызметкерлері жұмылдырылды.
- 4 тікұшақ тартылды, өрт аумағын аэровизуалды тексеру және өрт ошақтарына су ағызу жүзеге асырылуда. Төтенше жағдайлар министрі Юрий Ильиннің үкіміне сәйкес күштер мен құралдарды үйлестіру үшін өрт орнына вице-министр М. Күлдіков жіберілді
- Жергілікті атқарушы органдар Бородулиха ауылында Островский атындағы орта мектепте және колледжде эвакуациялық пункттерді орналастырды.
14:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Орман өрті 30 мың гектарға жайылды. Семейде орман өртіне байланысты Төтенше жағдай режимі енгізілді.
16:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өртті сөндіруге жеке құрамның 662 адамы және 177 техникасы, 6 тікұшағы жұмылдырылды.
- Авиациялық техникамен 192 тонна көлемінде 80 рет су шашылды. Қазір орманшылықтың 14 қызметкерімен байланыс жоқ. Оларды іздеу бойынша іс-шаралар өткізілетіні хабарланды.[4]
18:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысындағы алапат өртке байланысты Президент Төтенше жағдайлар министрі Юрий Ильинге оқиға орнына жедел барып, өрт сөндіру жұмыстарын басқару міндетін жүктеді. ТЖМ мәліметіне сәйкес, орман шаруашылығының үш қызметкері қаза тапты, тағы 11 қызметкер іздестіріліп жатыр
19:20
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Табиғи өрттердің салдарынан "жедел желі" іске қосылып, психологтардың жұмысын ұйымдастырды. Абай облысындағы табиғи өртке байланысты жедел желі ашылып, ТЖМ және ТЖД психологтарының жұмысы ұйымдастырылды: 8 7172 53 32 84, 8 722 235 38 31.
- Тоқаев үкіметке және Абай облысының әкімдігіне қаза тапқан орман шаруашылығы қызметкерлерінің отбасыларына барлық қажет көмекті көрсетуді тапсырды.
20:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Облыс әкімінің орынбасары Димитрий Гариков ірі өрттің себебін атап өтті: 8 маусымда сағат 12: 03-те Семей қаласынан 25 шақырым қашықтықта Батпаев орманшылығының 66-шы кварталында өрт туралы хабарлама түсті. Өрт найзағайдың екі разряды нәтижесінде пайда болды. Бастапқыда өртті пысықтау мүмкін болмады, өйткені "Семей орманы" мемлекеттік мекемесінің өртке қарсы техникасы жергілікті жерде қатты қозғалды. Онда құмнан жасалған биік құмдар бар, ал орманшылықтан өрт шыққан жердегі қашықтық 11 шақырым болды.
- Техника жану орнына келген кезде өрттің ауданы 20 гектарды құрады. 30 градустан жоғары температура мен қатты желдің салдарынан өрт 2 сағат ішінде 200 гектар аумаққа таралды
23:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысындағы алапат өртке байланысты Президенттің Вьетнамға жоспарланған ресми сапары кейінге шегерілді.
- Тоқаев шұғыл кеңес өткізу және апаттан зардап шеккен азаматтарға көмек көрсету шараларын қабылдау үшін Абай облысына баруды жоспарлап отыр.
23:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт 60,000 гектар жерді шарпыды.
- Тоқаев Үкіметке өртті сөндіру, сондай-ақ апат ауқымының кеңеюіне жол бермеу және азаматтар мен олардың мүлкінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қолда бар барлық техникалық және адами ресурстарды жұмылдыруды тапсырды.
- Өртті сөндіруге Қорғаныс министрлігінің бөлімшелері тартылды.
10 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]00:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Қазақстанның шығысындағы өрт Канада аумағындағы бірнеше ірі өрттерден озып, әлемдегі ең ірі өрт болып табылды. Сонымен қатар, ауқымы бойынша ол Канададағы өрттерден төмен, дәл қазір елдің батыс бөлігінде бірден бірнеше алып ошақтарда айтарлықтай үлкен аумақ өртеніп жатыр. Жағдай Greenpeace-тің назарын аударды [6]
05:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Таңғы сағат 4-те өрт орнына Қарағанды мен Алматы облыстарынан ҚР ТЖМ 52859 және 28237 әскери бөлімдерінің әскери қызметкерлері өрт орнына жіберілді
- ТЖМ Өртке қарсы қызмет комитетінің төрағасы Нұрболат Дербісов Абай облысындағы жағдай туралы қосымша ақпарат берді. Тікұшақпен өртті барлау жұмыстары жүргізіліп жатыр. Оған сегіз тікұшақ тартылған
10:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт орнындағы жағдай тұрақталды. Таңертеңнен бастап өртті сөндіруге 8 авиациялық құрал, сондай-ақ тиісті қызметтердің қызметкерлері кірісті. Өрт жоғары температураның, үлкен жану алаңы мен жел екпіні кей жерлерде 10 м/с кесірінен асқынуда.
12:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Юрий Ильин Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар министрі қызметінен босатылды.
13:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт сөндіруге ТЖМ, Қорғаныс министрлігі, ІІМ, экология және табиғи ресурстар министрлігі мен жергілікті атқарушы органдардың күштері мен құралдары жұмылдырылған. Атап айтқанда, 800-ге жуық адам, 190 бірлік техника және 8 тікұшақ тартылды.
- Смайлов Абай облысындағы өртті жою жөнінде тапсырма берді
- Өрт Талица, Каштак, Барышевка, Успенка, Поднебесное және Қамыс елді мекендеріне қарай үш бағытта таралады. ТЖ аймағында қатты түтін бар, бұл ретте ат үстінде өрт жоқ, оған қолайлы ауа райы жағдайлары ықпал етеді – түнде және таңертең аздаған жаңбыр жауды. Авиациялық техника белсенді жұмыс істейді.
- Күштер мен құралдарды топтастыру ТЖ орнына жоспарлы түрде келетін резервтермен күшейтуді жалғастыруда.
- Ең қарқынды учаскелерде техника жанармай құюға шықпай-ақ үздіксіз жұмыс істей алатындай етіп су тасымалдау ұйымдастырылған. Азаматтар үшін уақытша орналастыру орындары жабдықталған.
- Премьер-министр мынадай тапсырмалар берді:
- Еңбек Министрлігі төтенше жағдайдан зардап шеккен отбасыларға әлеуметтік көмек көрсету мәселесін пысықтау;
- Денсаулық сақтау министрлігі-қажет болған жағдайда Азаматтарға уақтылы медициналық көмек көрсетуді бақылауда ұстау;
- ІІМ-қоғамдық тәртіпті және халықтың мүлкінің сақталуын қамтамасыз ету.
15:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Сырым Дүйсенғазыұлы Шәріпханов Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрі лауазымына тағайындалды.
- Отты сөндіру 7 учаскеде жалғасуда.
- 1000-нан астам адам, 237 бірлік ТЖМ техникасы, Орман шаруашылығы комитеті, Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі мен Қорғаныс министрлігі жұмылдырылды.[7]
20:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өртті сөндіру жедел штабының мәліметінше, іздеу жұмыстары барысында тағы 11 қаза тапқан адамның денесі табылған.
23:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт фактісі бойынша ҚР ҚК 292-бабының 3-бөлігі бойынша (абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу) сотқа дейінгі тергеп-тексеру басталды.
11 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]10:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өртті жою бес учаскеде жалғасуда.
- Орман өртін сөндіруге 1500-ге жуық адам, 290-нан астам ТЖМ техникасы, Орман шаруашылығы комитеті, Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі мен Қорғаныс министрлігі жұмылдырылды.
- Өрт басталғаннан бері барлығы көлемі 1000 тоннадан асатын 486 су төгу жүзеге асырылды. Қосымша Алматы, Алматы облысы ТЖД күштері мен құралдары, Қарағанды және Алматы облыстарынан ТЖМ Әскери бөлімдерінің әскери қызметшілері өртті сөндіруге кірісті, өз функциясын жылжымалы басқару пункті орындайды.
- Оқиға орнына ТЖМ Апаттар медицинасы орталығының бригадалары жіберілді, олар қажет болған жағдайда шұғыл медициналық көмек көрсетуге дайын.
11:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Тоқаев Абай облысына ұшып келді. Мемлекет басшысы Абай облысында өртенген орман алқабын тікұшақпен аралап көрді
13:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Қазақстанда 12 маусым жалпыұлттық аза тұту күні болып жарияланды.[8]
18:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Мемлекет басшысы оперативтік штабпен жиналыс өткізді, қаза болған адамдардың туысқандарымын кездесті, облыс әкіміне өз міндеттерін тиісінше орындамағаны үшін сөгіс жариялады.
19:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысындағы жедел штабтың басшысы Димитрий Гариков өрт Каштак орманшылығы бағытында жүріп жатқанын, онда жедел ден қою үшін техника жиналатынын айтты. Қазір желдің күшеюіне байланысты жағдай нашарлауда.
- Өрт Таврия елді мекені Каштак орманшылығына қарай жүріп жатыр.
- Техниканың шамамен 65 пайызы дәл сол жерде жинақталған. Успен орманшылығында мезгіл-мезгіл шағын өрт нүктелері пайда болады. Негізгі жұмыс түнде жүргізілуде. Сондай - ақ, күрделі жағдай диірмен тастарында сақталады-рельефке байланысты техника ол жерден өте алмайды.
- Қазір адамдар үйлерінде, олар ескертілді. Тәуекел аймағында Таврия болғанша жел сол бағытта жүреді. Облыс және қала әкімі қазір Каштак орманшылығында [9]
20:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Облыста орман өртін сөндіру кезінде қаза тапқандарды Қасым-Жомарт Тоқаев "Құрмет" орденімен марапаттады [10]
21:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Құқық қорғау және арнайы органдардың тәжірибелі қызметкерлері қатарынан ведомствоаралық жедел-тергеу тобы құрылды.
- Адамдардың қаза болуына және қоршаған ортаға елеулі зиян келтіруге әкеп соққан ауыр зардаптарды назарға ала отырып, арнайы прокурор абайсыздық фактісі бойынша қылмыстық істі тіркеді
12 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]00:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Тудың түсірілуінің басталуы: 11 маусым, сағат 23: 59. Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес мемлекеттік ту ту бағанының ұзындығының жартысына дейін түсірілді [11]
05:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өртті сөндіру кезінде тағы бір адам жоғалып кетті. Архипов Сергей Николаевич, 1987 жылы туған, орман өртін сөндіруге көмекке барды. Жақындары іздеуде көмек сұрайды. "Семей орманы" Долон филиалынан өртті сөндіру үшін Каштакқа бардым. Соңғы рет 9-да байланысқа шықты және осы күнге дейін ол туралы ештеңе білмейді.[12]
08:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Жел бағытының өзгеруі нәтижесінде Абай облысының аумағында ірі орман өртінің салдарынан Жетісу облысының бірнеше аудандарының аумағы қалың түтінмен жабылды. Билік өкілдері тұрғындардан сабыр сақтауларын сұрауда. Жетісу облысында, әсіресе Талдықорғанда, бүгінде көршілес Абай облысында өрттің салдарынан қатты түтін шығады. Аймақ тұрғындары ауада күйіктің өткір иісі бар екенін айтады.[13]
- Жетісу облысының ТЖ департаменті қауіпсіздік шаралары туралы хабарлама таратты:
| “ | Құрметті Жетісу облысының тұрғындары мен қонақтары! Абай облысының аумағында жел бағытының өзгеруі салдарынан орман өртінің салдарынан Жетісу облысының бірнеше аудандарының аумағы қалың түтінмен жабылған. Осыған байланысты сабырлы болуды, Маска киюді сұраймыз. Тыныс алу органдарының аурулары бар адамдарға және қарт адамдарға үйден шықпауға кеңес беріледі | ” |
11:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Минералданған жолақты төсеу жұмыстары жер бедерінің қол жетімділігіне байланысты тоқтатылды. Өрт басталғаннан бері барлығы көлемі 2000 тоннадан астам 777 Су төгу жүзеге асырылды. Төтенше жағдайлар министрі генерал-майор Сырым Шәріпханов өртті сөндіруді үйлестіру үшін координациялау орталығында.
- Талица ауылына қарай тараған өрт дала аумағына таралып, сөндірілді.
- Отпен күрес жалғасуда.
12:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысындағы өрт алаңы 43 мың гектарға дейін қысқарды, бірақ өрттің таралу қаупі сақталуда
14:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай облысындағы алғашқы өрт ошақтары туралы 8 маусымда белгілі болды
- Ғарыштық мониторинг деректері бойынша алғашқы өрт ошақтары 8 маусым күні сағат 11:23-те "Семей орманы" Батпаев орманшылығының 67-ші кварталында тіркелді.
- Ғарыштық суреттерде Абай облысы Бородулиха ауданының Барышевка, Успенка және аспан асты ауылдарын өртеп жібергені анықталды. Жерді қашықтықтан зондтау деректері бойынша 09 маусым күні сағат 12.00-де өрт алаңы 30 мың гектардан асты [14]
15:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт басталғаннан бері барлығы көлемі 3000 тоннадан асатын 1017 Су ағызу жүзеге асырылды. Облыстағы өрттің салдарынан 316 адам эвакуацияланды.
- Құқық қорғау органдары өрттің ауқымды өрттің негізгі себебі болғанын анықтау үшін тергеу жүргізуде [15]
17:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Жаңа балалар омбудсмені Динара Закиева өз жұмысын Абай облысынан бастайды
- Батпаев және Каштак бағыттарында 9 тікұшақ, ТЖМ, Қорғаныс министрлігінің күштері мен құралдары жұмыс істейді. Ауа-райын, жылу мен желді ескере отырып, екі ошақ қайта жанданды, сондықтан олар адамдарды үйлерінен шығару туралы шешім қабылдады. Кешеден бері бәрі тұрақты болды, бірақ ауа-райы локализация туралы айту ертерек екенін көрсетеді [16]
- Өрт құрбандарын алғашқы жерлеу рәсімі өтті [17]
13 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]00:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Полиция өрт сөндіремін деп кетіп жоғалып кеткен Сергей Архиповтың тракторын тапты [18]
07:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Әлихан Смайылов 10 күндік мерзімде оқиғаның барлық мән-жайларын анықтап, тиісті қорытынды жасауды тапсырды.[19]
- Павлодар облысында орманға баруға толық тыйым салынды [20]
- "Семей Орманы" қызметкерлерінің жалақысы 1 шілдеден бастап көтеріледі [21]
- Таллица ауылының маңынан өрт залалынан қырылған бұғылар табылды [22]
13:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Отпен күрес 60 емес, 43 мың гектар жерде болса да жалғасуда. Сондықтан қосымша күш-үлкен қолдау. Бүгінде өртті сөндіруге 1800 адам жұмылдырылған.
- 14 тікұшақ және 350-ден астам техника тартылды. Бұл өрт сөндіру машиналарының өздері ғана емес, сонымен қатар, мысалы, су цистерналары. Олар оны тікелей өрт орнына жеткізеді. 1 рейс үшін бірден 10 тонна.[23]
15:30
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Өрт сөндіру орнынан 50 шақырым жерде полиция қызметкерлері 10 маусымда жоғалып кеткен Архипов Сергей Николаевичтің денесін зорлықпен өлімнің сыртқы белгілерінсіз тапты. Дене қызметтік иттің көмегімен табылды, ол сигнал беріп, ер адамның тракторы табылған жерден орман жолағына дейінгі жолымен жүрді [24]
14 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]10:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Абай әкімі Нұрлан Уранхаев өрт шыққан аудан басшысын ауыстырды. Облыс басшысы Абай Нұрлан Уранхаев Айдар Ибраевті Бородулиха ауданының жаңа әкімі етіп тағайындады.
- Армия авиациясының ұшқыштары 8-13 маусым аралығында жанып тұрған отқа 3500 тоннадан астам су құйды
- Жағдайды ескере отырып, Қарулы Күштердің 600 адамнан тұратын әскери қызметшісі, 50 бірлік техника және 7 Ми-17 және Ми-171Ш тікұшақтары Шүлбі, Талица, Озерки, Жерновка және Барышевка елді мекендеріне жөнелтілді.
- Ауадан жағдайды бақылау үшін үш ұшқышсыз ұшу аппараты қолданылды. 3 арнайы құрлық тобы жұмыс істейді, олардың іс-әрекеттерін "Восток" РМҚК жедел штабының 12 әскери қызметшісі үйлестіреді.
- 69 адамнан тұратын 23 ұшу экипажы нақты және үйлесімді әрекет етуде. "Бір мақсатқа алты тікұшақ" тактикасын қолдана отырып, 40 секунд ішінде бір ошаққа 30 тонна су құйылады.[25]
21:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Ұшу және жедел жағдайды бағалау қорытындысы бойынша Марат Күлдіков Абай облысындағы "Семей орманы" табиғи резерватының аумағында табиғи өрт бойынша оқшаулауды жариялады,
15 маусым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]13:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ТЖМ Абай облысындағы өрт төрт-бес күннен кейін толығымен жойылатынын хабарлады.
13 шілде
[өңдеу | қайнарын өңдеу]13:00
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Абай облысында 14 адамның өмірін қиған ауқымды орман өрті жойылды. Оны бір айдан астам уақыт бойы 1,5 мыңнан астам адам сөндірді. Орманшыларға Қазақстанның түрлі өңірлерінен құтқарушылар, әскери қызметшілер мен еріктілер көмекке келді. "Семей орманы" табиғи резерватында шығындар есептеледі. Отпен 60 мың гектар орман жойылды. Оны қалпына келтіру үшін ондаған жылдар қажет.[26]
Көмек
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- "Ақ Ертіс" қоғамдық қоры[27], Ұлттық волонтерлік желі [28] , Asar-ume ұйымдары өрттен зардап шеккендерге қаржылай көмек ұйымдастырды.
- Қазақстан Халық банкі өрт сөндіру кезінде қаза тапқан орман шаруашылығы қызметкерлерінің отбасыларына ақшалай көмек жібереді. Сонымен қатар, оларға және олардың отбасы мүшелеріне Қазақстан Халық банк-тегі қолданыстағы несиелер есептен шығарылады. Өрт кезінде қаза тапқандардың отбасылары қазақстандық банктен үш миллион теңге көлемінде көмек алады.[29]
- Алматыда Абай облысында өрттен зардап шеккендерге гуманитарлық көмек жинау басталды [30]
- Ақтөбелік мемлекеттік қызметкерлер Абай облысында өрттен зардап шеккендерге көмек көрсету үшін бір күндік жалақысын аударады [31]
- Семей қаласындағы Amanat партиясының филиалы зардап шеккендерге гуманитарлық көмек қабылдау пунктін ашты.[32]
- Dauletten қоры мұқтаж жандарға көмектесу үшін қайырымдылық жинауды бастағанын жариялады.[32]
- 11 маусым күні облыста гуманитарлық көмек арнайы көлікке тиеліп, өртке қарсы күрес белсенді жүргізіліп жатқан "Бородулиха-Жерновка" және "Озерки-Талицаға" жеткізілді. Күн сайын өртте Семей, Өскемен және Астанадан 80-ге жуық жергілікті еріктілер мен 100-ден астам адам көмек көрсетеді. Олардың орнына көмек қолын созуға келген басқа бей-жай азаматтар келеді. Тек соңғы күні 1,5 тонна ауыз су, 400 келі қой еті, құс еті, 600 келі көкөніс (картоп, пияз, сәбіз), 100 литрден астам май берілді. Шаруа қожалықтарының басшылары азық-түлік жеткізу үшін екі көлік бөлді [33]
- "Самұрық Қазына" өрттен зардап шеккендерге ақша жібереді. "Самұрық-Қазына" компаниялар тобы барлығы 200 миллион теңге бөлді [34]
- "Ұлттық волонтерлік желі" 10 маусым, сенбіден бастап адамдарға көмектесу үшін 14 миллион 789 мың теңге жинады [35]
- Лидер.кз, Исток, Семей автокөлік әуесқойларының бірлестігі, Колея клубы оқиға орнында жұмыс жасап, зардап шеккендерге көмек көрсетуде
- Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті қаза тапқан орманшылық қызметкерлерінің туыстарына 10 білім беру грантын бөледі.[36]
- Beeline барлық клиенттеріне – Каштак, Типкаши елді мекендерінің тұрғындарына, Половинка, бұлақ және Озерское ауылдарының тұрғындарына ҚР бойынша барлық нөмірлерге 50 мин және 50 SMS теңгеріміне және жеті күнге 10 Гб интернет-трафик берді [36]
- Freedom Finance қаза тапқандардың барлық балалары Кәмелетке толғанға дейін ай сайын 200 мың теңге мөлшерінде арнайы сақтандыру төлемдерін алатынын хабарлады.[36]
- Еуразиялық банк қаза тапқан орманшылардың отбасыларына қолдау көрсетеді. Банк оларға және олардың отбасы мүшелеріне қолданыстағы несиелерді есептен шығарады [36]
- Tele2/Altel операторы Абай облысындағы абоненттеріне 60 минут қоңырау және 60 SMS, сондай-ақ 10 ГБ трафиктерімен толықтырды.[36]
- Абай облысындағы activ/Kcell абоненттеріне өңірдегі төтенше жағдайға байланысты бонустық пакет салынды – Қазақстан бойынша басқа операторлардың абоненттеріне қоңырау шалу үшін 60 минут және 10 ГБ мобильді интернет-трафик.[36]
- Қазмырышта қаза тапқан орман шаруашылығы қызметкерлерінің отбасыларына бір миллион теңгеден материалдық көмек жіберу туралы шешім қабылданды.[36]
- Зардап шеккендерге қосымша қолдау көрсету үшін жеке қор құрылды. 40-тан астам ЖОО зардап шеккен отбасылардан шыққан студенттерге гранттар мен жатақханаларда орын береді. Ақылы оқитындар грантқа ауыстырылады.[37]
- Қазақстандағы Chery дистрибьюторы өрттен зардап шеккендерге көмек ретінде 14 млн теңге жіберді [38]
- Зардап шеккендерге көмек көрсету және өрт салдарын жою үшін "Ақ Ертіс" қайырымдылық қорында арнайы шот құрылды. Қорға 47,4 млн теңге түсті
- Qazaq Oil өрттен зардап шеккендерге көмек ретінде 50 миллион теңге бөлді [39]
- Би-2 тобы Семейдегі концерттен түскен барлық ақшаны өрт кезінде зардап шеккендерге аударатынын хабарлады [40]
- Kaspi.kz Ұлттық еріктілер желісімен бірлесіп, барлық ниет білдірушілердің зардап шеккендерге көмектесуге өз үлестерін қосуы үшін мобильді қосымшада қысқа мерзімде онлайн қаражат жинауға мүмкіндік берді. Бес күн ішінде қазақстандықтар Абай облысының тұрғындарына арнап 165 миллион теңге жинады. Kaspi.kz өз тарапынан өрттен зардап шеккендер үшін 35 миллион қосып, соманы 200 миллион теңгеге дейін ұлғайтты. [41]
- AFoCo орман секторындағы ынтымақтастық жөніндегі Азиялық ұйым Қазақстанға ормандарды қалпына келтіруге және өрттің алдын алуға көмектеседі. Қазақстанға Оңтүстік Кореядан мамандар келеді.
- Мемлекеттің әлеуметтік қолдауы:
- жиһазы бар жаңа пәтерлер меншікке берілді;
- қаза тапқан азаматтар мен олардың отбасы мүшелерінің кредиттік берешегі өтеледі. Есептен шығарылған кредиттердің жалпы сомасы 36,2 млн теңгені құрайды (15 маусымдағы жағдай бойынша);
- "Қазақстан халқына" қорының қаражатынан отбасына 7 млн теңге және әрбір кәмелетке толмаған балаға 2 млн теңгеден материалдық көмек. Төлемдердің жалпы сомасы 127 млн теңгені құрайды (15 маусымдағы жағдай бойынша);
- асырауындағы отбасы мүшелеріне асыраушысынан айырылу бойынша мемлекеттік бюджеттен берілетін ай сайынғы жәрдемақы;
- Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан асыраушысынан айырылу бойынша 18 жасқа дейінгі балаларға, ЖОО – да күндізгі оқу кезінде-оны бітіргенге дейін, бірақ 23 жастан аспайтын балаларға ай сайынғы әлеуметтік төлем;
- БЖЗҚ-дан жерлеуге арналған біржолғы жәрдемақы;
- жалпы білім беру қорынан мектеп жасындағы балаларға 500 мың теңге мөлшерінде материалдық көмек, сондай-ақ керек-жарақтар (аяқ киім, нысан) және жазғы лагерьге жолдама;
- жұмыс берушінің қаражаты есебінен ай сайынғы төлемдер (жалақы мөлшеріне байланысты);
- ұжымдық шартқа сәйкес жұмыс берушінің есебінен біржолғы көмек.[42]
Тергеу жұмыстары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]9 маусымда Абай облысының орман алқабындағы өрт фактісі бойынша ҚР ҚК "екі және одан да көп адамның абайсызда өліміне әкеп соққан өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу" бабы бойынша сотқа дейінгі тергеу басталды.[43]
ТЖМ Экс-басшысы Ильин қызметтік міндеттерін орындамау және немқұрайлылық тұрғысынан тексеріледі [44]
Тергеу жүріп жатыр, өртеп жіберу нұсқасы бар. Іс арнайы прокурорлардың өндірісіне қабылданды. Өртеп жіберу, немқұрайлылық, найзағай нұсқалары бар. Сараптамалар мен іздестіру іс-шаралары жүргізілетін болады. Тергеуге 2 ай уақыт берілді [45]
Халықаралық реакция
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ресей басшысы Владимир Путин [46] 
Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров [47] Орыс Православие шіркеуінің басшысы Патриарх Кирилл [48] 
Түркіменстан президенті Сердар Бердімұхамедов [49] 
Әзірбайжан президенті Ильхам Әлиев [50] 
Өзбекстан президенті Шавкат Мирзияев Президент,[51] 
Түркия Сыртқы Істер министрлігі [52] Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған 
Тәжікстан президенті [53] 
Пәкістан Премьер-Министрі Шахбаз Шариф Абай облысындағы өртке адамдардың қаза болуына байланысты көңіл айтты [54]
Қазақстандағы АҚШ елшілігінде Жалпыұлттық аза тұту күні АҚШ туын түсіріп, көңіл айтты.
Қаза тапқандар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Жиенбаева Мейрамгүл Құсайынқызы — орман шаруашылығы басшысы "Семей орманы" РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығы 20.12.1989 жылы туылған.
- Тоқтасын Серікжан Бақытбекұлы — "Семей орманы” мемлекеттік орман табиғи резерваты, Новошульба филиалының орманды қорғау және қорғау жөніндегі инженері 17.03.1996 жылы туылған.
- Дүйсембаев Амангелді Спатайұлы — Новошульбинскийдің жүргізушісі "Семей орманы" РММ филиалы, 11.12.1964 жылы туылған
- Губаев Алексей Григорьевич — орман шебері "Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы 07.02.1993 жылы туылған.
- Фоминов Максим Владимирович — аумақтарды қорғау жөніндегі инспектор - “Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы 17.08.1998 жылы туылған.
- Нұржігітов Саят Нұржанұлы — аумақтарды қорғау жөніндегі инспектор - "Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы, 21,06.1972 жылы туылған.
- Наченов Константин Сергеевич, күзет инспекторы - "Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы, 12.01.1983 жылы туылған.
- Сидорин Виктор Александрович — аумақтарды қорғау жөніндегі инспектор - " Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы 04.05.1960 жылы туылған.
- Сидорин Александр Викторович — аумақтарды қорғау жөніндегі инспектор - "Семей орманы МОТР РММ Новошульба филиалының Успен орманшылығының мемлекеттік инспекторы 11.04.1984 жылы туылған.
- Позырев Николай Иванович — " Семей орманы МОТР РММ Новошульба филиалы Орталық орманшылығының өрт сөндіру машинасының жүргізушісі 23.11.1968 жылы туылған.
- Позырев Сергей Николаевич — " Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалы Орталық орманшылығының орман өрт сөндірушісі 20.10.1992 жылы туылған.
- Азамкин Петр Александрович — "Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалы Успен орманшылығының орман өрт сөндірушісі 15.06.1971 жылы туылған.
- Дарибаев Александр Викторович — "Семей орманы” МОТР РММ Новошульба филиалының диірмен орманшылығының тракторшы-машинисі 29.08.1974 жылы туылған.
- Ганьшин Даниил Евгеньевич — "Семей орманы" РММ Новошульба филиалы Орталық орманшылығының өрт сөндіру көлігінің жүргізушісі 24.06.1981 жылы туылған .[55]
- Архипов Сергей Николаевич — Далон орманшылығының тракторшысы, 1987 жылы туылған.
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ https://stan.kz/news-383557/
- ↑ https://kaz.tengrinews.kz/events/semey-ormanyi-aumagyinda-ort-shyiktyi-351615/
- ↑ https://t.me/tengri_kz/6074
- ↑ https://t.me/tengri_kz/6090
- ↑ https://maps.greenpeace.org/
- ↑ https://kaztag.kz/ru/news/lesnoy-pozhar-v-abae-okazalsya-krupneyshim-na-planete-po-territorii-pryamo-seychas
- ↑ https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/alihan-smayyilov-tjm-ujyimyina-jana-ministrd-tanyistyirdyi-351673/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/tokaev-podpisal-ukaz-ob-obschenatsionalnom-traure-501776/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/pojar-idet-storonu-kashtakskogo-lesnichestva-glava-501773/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/tokaev-posmertno-nagradil-pogibshih-pojare-oblasti-abay-501777/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/den-traura-v-kazahstane-prispustili-flagi-501785/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/poehal-tushit-pojar-propal-odnogo-mujchinu-ischut-oblasti-501796/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/jiteley-oblasti-jetyisu-prosyat-sohranyat-spokoystvie-501800/
- ↑ https://t.me/holanewskz/10483
- ↑ https://azh.kz/ru/news/view/91854
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/selo-talitsa-v-bezopasnosti-ugrozyi-net-akimat-oblasti-abay-501895/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/pervyie-pohoronyi-jertv-pojara-sostoyalis-v-abayskoy-oblasti-501907/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nashli-traktor-rabotnika-lesnichestva-propavshego-zone-501919/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/skolko-poluchat-semi-pogibshih-pri-pojare-v-oblasti-abay-501918/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/polnyiy-zapret-poseschenie-lesa-vveli-pavlodarskoy-oblasti-501924/
- ↑ https://t.me/holanewskz/10491
- ↑ https://t.me/ztb_qaz/18723
- ↑ https://24.kz/ru/news/incidents/item/604777-dopolnitelnye-sily-privlekli-v-oblast-abaj
- ↑ https://www.inform.kz/ru/naydeno-telo-propavshego-traktorista-v-oblasti-abay_a4078363
- ↑ https://inbusiness.kz/kz/last/korganys-ministrliginin-ushkyshtary-zhanyp-zhatkan-ormanga-3500-tonnadan-astam-su-tokti
- ↑ https://24.kz/ru/news/incidents/item/609218-lesnoj-pozhar-v-oblasti-abaj-polnostyu-likvidirovan#:~:text=%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%BD%D1%8B%D0%B9%20%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B9%20%D0%BF%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D1%80%2C%20%D1%83%D0%BD%D1%91%D1%81%D1%88%D0%B8%D0%B9%2014,%D0%B8%20%D1%82%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%20%D0%B1%D1%8B%D0%BB%20%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C%D1%8E%20%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%89%D1%91%D0%BD.
- ↑ https://inbusiness.kz/kz/last/ortten-zardap-shekkenderge-komek-korsetu-ushin-kor-ashyldy
- ↑ https://baq.kz/news/othernews/abaydagy-totenshe-zhagdayga-volonterlerde-qol-ushyn-sozyp-zhatyr-306665/
- ↑ https://baigenews.kz/semi-pogibshih-pri-pozhare-v-oblasti-abay-poluchat-po-tri-milliona-ot-kazahstanskogo-banka_154397/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/gde-v-almatyi-sobirayut-gumpomosch-dlya-jiteley-oblasti-abay-501837/
- ↑ https://www.inform.kz/ru/aktyubinskie-gossluzhaschie-perechislyat-odnodnevnyy-zarabotok-dlya-pomoschi-postradavshim-ot-pozharov-v-oblasti-abay_a4077853
- ↑ a b https://newtimes.kz/obshchestvo/170684-kak-pomoch-postradavshim-v-abajskoj-oblasti
- ↑ https://baigenews.kz/zhitelyam-borodulihinskogo-rayona-dostavili-pomosch_154453/
- ↑ https://ustinka.kz/kazakhstan/politics/85585.html
- ↑ https://tengrinews.kz/curious/kazahstantsyi-obyedinyayutsya-trudnyie-minutyi-volonteryi-501871/
- ↑ a b c d e f g https://informburo.kz/novosti/granty-i-spisanie-kreditov-kak-pomogayut-semyam-zertv-i-postradavsim-v-abaiskoi-oblasti
- ↑ https://t.me/holanewskz/10492
- ↑ https://kaztag.kz/ru/news/t14-mln-napravil-distribyutor-chery-v-kazakhstane-v-pomoshch-postradavshim-ot-pozhara-v-abayskoy-obl
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/qazaq-oil-vyidelil-50-millionov-tenge-pomosch-postradavshim-502155/
- ↑ https://t.me/holanewskz/10503
- ↑ https://forbes.kz/actual/kazahstantsyi_sobrali_200_mln_tenge_vmeste_s_kaspikz_dlya_postradavshih_ot_pojara
- ↑ https://orda.kz/pozhar-v-abajskoj-oblasti-pogibshim-i-chlenam-ih-semej-spishut-kredity-na-36-mln-tenge/
- ↑ https://newtimes.kz/obshchestvo/170647-genprokuratura-vozbudila-ugolovnoe-delo-po-faktu-lesnyh-pozharov-v-oblasti-abaj
- ↑ https://t.me/holanewskz/10493
- ↑ https://www.inform.kz/ru/pozhar-v-oblasti-abay-versiyu-podzhoga-rassmatrivaet-mvd_a4078256
- ↑ https://inbusiness.kz/kz/last/vladimir-putin-kasym-zhomart-tokaevka-konil-ajtty
- ↑ https://tengrinews.kz/news/traur-kazahstane-prezident-kyirgyizstana-vyirazil-501821/
- ↑ https://www.nur.kz/incident/emergency/2024353-patriarh-kirill-vyrazil-soboleznovaniya-tokaevu-iz-za-gibeli-lesnichih-v-abayskoy-oblasti/
- ↑ https://ria.ru/20230611/kazakhstan-1877528272.html
- ↑ https://apa.az/ru/official-news/prezident-ilxam-aliev-vyrazil-soboleznovaniya-prezidentu-kazaxstana-525129/
- ↑ https://www.gazeta.uz/ru/2023/06/12/condolences/
- ↑ https://el.kz/ru/mid-turtsii-vyrazil-soboleznovaniya-ot-vsego-naroda-v-svyazi-s-gibelyu-lesnichih-v-abayskoy-oblasti_78273/
- ↑ https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/den-traura-telegrammyi-soboleznovaniya-postupayut-v-akordu-501901/
- ↑ https://kaztag.kz/ru/news/erdogan-vyrazil-soboleznovaniya-v-svyazi-s-gibelyu-lyudey-pri-pozhare-v-abae
- ↑ https://kaz.tengrinews.kz/news/abay-oblyisyindagyi-ort-kaza-tapkandardyin-tzm-jariyalandyi-351682/