Жәбірейіл кесенесі
| Жәбірейіл ата кесенесі | |
 | |
| Жалпы мәлімет | |
|---|---|
| Статусы |
Республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіші |
| Түрі |
киелі нысан |
| Сәулет стилі |
қала құрылысы және сәулет |
| Орналасуы | |
| Мекен жайы |
Қазығұрт ауданы, Тұрбат ауылы |
| Биіктігі | |
| Төбесі |
күмбезді |
| Картада орналасуы | |
|
| |
Координаттар: 41°45′33″ с. е. 69°35′26″ ш. б. / 41.75917° с. е. 69.59056° ш. б. (G) (O) (Я)
Жәбірейіл ата кесенесі – Республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізіміне енген XIX ғасыр сәулет өнері ескерткіші. 1982 жылдан бастап мемлекет қорғауына алынған.
Орналасқан жері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Түркістан облысы, Қазығұрт ауданы, Тұрбат ауылында орналасқан.
Кесене сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Аңыз бойынша Ысмайыл атаның (Ибраһим атаның екінші ұлы) бауыры моласының үстіне, бұрынғы кесененің орнына тұрғызылған. Екі саяжолдың қиылысында, мешітке қарама-қарсы, қақпаның оң жағында орналасқан. Көлемі шамамен 4х4 м құрайтын төртбұрышты бөлмеден тұратын порталды-күмбезді кесене. Еуропалық үлгідегі тікбұрышты кірпіштен қаланған. Оңтүстік және батыс фасады архитектуралық тұрғыда орындалған. Бұл сопылық салт жораларға бойсұнумен байланысты Сырдария бойы ауданының ислам мемориалдық сәулет өнері ерекшелігін меңзейді (Сайрамның екі порталды кесенелерін еске түсіруге, сонымен бірге оңтүстік және батыс фасады бар басқа да кесенелерден көруге болады). Оңтүстік (басты) фасады "П" тәрізді жиектелген сүйір аркалы портал түрінде орындалған. Портал бүйір қабырғаларымен бір жазықтықтың бойында орналасқан. Оның бұрыштарын дөңгеленген бағаналар қапталдап тұр. Батыс фасады тік қалақпен үш тегіс аркаға бөлінген, олардың ортаңғысына терезе ойығы жасалған.
Әдебиеттер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Генеалогические грамоты и сакральные семейства: насаб-нама и группы ходжей, связанных с сакраль- ным сказанием об Исхак-Бабе в XIX – XX веках. – Алматы: Дайк-Пресс, 2008. – 368 с.
- Диваев А.А. Предание о Хазрет-и-Исмаил-Ата // Турке- станские Ведомости. – 1901. – № 20. – С. 24–25.
- Исламизация и сакральные родословные в Центральной Азии: наследие Исхак-Баба в нарративной и генеало- гической традициях. – Алматы: Дайк-Пресс, 2008. – Т. 2. – 368 с.
- Туякбаева Б.Т., Проскурин А.Н. Мазар Джабраила // Свод памятников истории и культуры Казахстана. – Алма- Ата: Гл. ред. «Қазақ энциклопедиясы», 1994. – Т. 1: ЮКО. – 368 с. – С. 185.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| ||||||||||||||||||||||||||||||
