Мазмұнға өту

V Мұрат

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

V Мұрат
осман. مراد خامس‎ — Murâd-ı hâmis
Мүміндер әмірі
Екі киелі қаланың қызметкері
V Мұрат
Лауазымы
Ту
Ту
Османлы мемлекетінің 33-ші сұлтаны
Ислам халифатының 98-ші халифі
30 мамыр 1876 — 31 тамыз 1876
(Лақап аты Телі V Мұрат)
Ізашары Әбділғазиз
Ізбасары II Әбділхамит
Өмірбаяны
Мамандығы Ақын, сазгер
Діні Ислам
Дүниеге келуі 21 қыркүйек 1840 (1840-09-21)
Ыстанбұл, Османлы мемлекеті
Қайтыс болуы 29 тамыз 1904 (1904-08-29) (63 жас)
Ыстанбұл, Османлы мемлекеті
Жерленді Жаңа Уәлиде сұлтан мешіті, Ыстамбұл
Династия Османлы әулеті
Әкесі I Әбділмәжит
Анасы Севкефза қатынәпенді
Жұбайы Елрумеухибе қатынәпенді
Рефтариділ қатынәпенді
Шаянкөсем қатынәпендіbr />Мейлісерует қатынәпенді
Балалары Ұлдары:
Мехмет Салахаддин әпенді
Сүлеймен әпенді
Сейфеддин әпенді
Қыздары:
Қадиша сұлтан
Фахима сұлтан
Фатима сұлтан
Әлия сұлтан
Қолтаңбасы Қолтаңбасы
Ортаққордағы V Мұрат

V Мұрат (осман. مراد خامس‎ — Murâd-ı hâmis; 21 қыркүйек 184029 тамыз 1904) — Османлы мемлекетінің 33-ші сұлтаны, Ислам халифатының 98-ші халифі, ақын, сазгер.

Телі V Мұрат

V Мұрат 1840 жыл османлы елордасы Ыстанбұл османлы сұлтаны I Әбділмәжит шаңырағында дүниеге келді.

Көкесі Әбділғазиз тақтан тайдырылған соң, V Мұрат таққа отырды. Жаңа сұлтан өте момын адам болды, еуропалық ағарту ісін жақтады, жаңартпаларды қалады. Мидхат паша бастаған шенеуніктер оның таққа отыруы — Османлы мемлекетінің жаңа дәуірінің басталуы деп санады.

Билеуінің 93 күні, 1876 жылдың 31 тамызында, тақтан тайдырылды. Жаңа сұлтан оның інісі II Әбділхамит болды. V Мұрат Босфор жағалауындағы Шыраған сарайына көшті. 1878 жылдың 20 мамырында бұрынғы сұлтанды таққа қайтаруды қалаған көтерілісшілер сарайға басып кірді, алайда V Мұрат таққа отыруды қаламады. Содан кейін II Әбділхамит әскері көтерілісті басты.

1904 жылдың 29 тамызында V Мұрат Шыраған сарайында, қамауда, қайтыс болды. Мәйіті Жаңа Уәлиде сұлтан мешітінің жаңындағы мазарда жерленді.

Садрағзамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Есімі Қызмет атқарған мерзімі Уақыты
250 Мүтержім Мехмет Рүшді паша 30 мамыр 187631 тамыз 1876 3 ай
Ұлы Османлы Мемлекетінің сұлтандары
Ізашары
Әбділғазиз
V Мұрат
30 мамыр 187631 тамыз 1876
Ізбасары
II Әбділхамит
I Осман · Орхан · I Мұрат · I Баязит · Сұлтанаралық · I Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Баязит · I Сәлім · I Сүлеймен · II Сәлім · III Мұрат · III Мехмет · I Ахмет · I Мұстафа · II Осман · I Мұстафа · IV Мұрат · Ибраһим · IV Мехмет · II Сүлеймен · II Ахмет · II Мұстафа · III Ахмет · I Махмұт · III Осман · III Мұстафа · I Әбділхамит · III Сәлім · IV Мұстафа · II Махмұт · I Әбділмәжит · Әбділғазиз · V Мұрат · II Әбділхамит ·
V Мехмет · VI Мехмет · II Әбділмәжит (соңғы халиф)
Әулет · Шежіре · Санат