Османлы әулеті

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Османлы әулеті
түр. Osmanlı Hanedanı
Османлы әулеті

Елі Осман империясы
Титулдары сұлтан, қаған, хан, халиф, падишаһ, қазы, шаһзада, бей
Негізін салушысы I Осман
Соңғы билеушісі II Әбділмәжит
Қазіргі басшысы Осман Баязит Османұлы
Негізі салынған жыл 1299 жыл
Ұлты Түрік


Османлы әулетіҰлы Османлы Мемлекетін 1299-1922 жылдар аралығында басқарған сұлтандар мен халифтер әулеті[1].

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әулет негізін Османлы Бейлігінің алғашқы ұлыбейі Осман Ғази салған[2]. Сондай-ақ әулет мүшелерінің ішінде 1389-1402 жылдары билеген Шапшаң Сұлтан Баязит, 1451-1481 жылдары билеген Жаулаушы Сұлтан Мехмет, 1512-1520 жылдары билеген Жауыз Сұлтан Сәлім, 15201566 жылдары билеген Заңшы Сұлтан Сүлеймен, 1789-1807 жылдары билеген Низами Сұлтан Сәлім, 1808-1839 жылдары билеген Жаңартпашы Сұлтан Махмұт және 1876-1909 жылдары билеген Ұлы Сұлтан Әбділхамит сынды сұлтандар танымал болған. 1923 жылдың 29 қазанында сұлтандық жойылып, Османлылардың соңғы сұлтаны VI Мехмет Түркиядан қашып кетеді. Түркия Ұлы Ұлттық Мәжілісінің шешімімен халиф ретінде Османлы әулетінің шаһзадасы II Әбділмәжит тағайындалады. 1924 жылдың 3 наурызында халифат та ыдыратылып, елдегі Османлы әулетінің барлық мүшелері елден қуылады[3].

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Осман империясы // «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия — Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2006. — Т. IV. — ISBN 9965-9908-6-7.
  2. Осман әулеті // «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия — Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2006. — Т. IV. — ISBN 9965-9908-6-7.
  3. Османы (династия турецких султанов) // ҮКЭ (орыс.)
Ұлы Османлы Мемлекетінің сұлтандары
I Осман · Орхан · I Мұрат · I Баязит · Сұлтанаралық · I Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Баязит · I Сәлім · I Сүлеймен · II Сәлім · III Мұрат · III Мехмет · I Ахмет · I Мұстафа · II Осман · I Мұстафа · IV Мұрат · Ибраһим · IV Мехмет · II Сүлеймен · II Ахмет · II Мұстафа · III Ахмет · I Махмұт · III Осман · III Мұстафа · I Әбділхамит · III Сәлім · IV Мұстафа · II Махмұт · I Әбділмәжит · Әбділғазиз · V Мұрат · II Әбділхамит ·
V Мехмет · VI Мехмет · II Әбділмәжит (соңғы халиф)
Әулет · Шежіре · Санат