Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы

Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы
Марапаттау себебі	Физиология және медицинада салаларында ғылыми жетістіктерге жеткені үшін
Ұсынатын	Швед корольдық ғылым академиясы
Орналасуы	Стокгольм, Швеция
Алғашқы тапсырылуы	1901
Ресм веб сайты	nobelprize.org

Физиология және медицина саласындағы Нобель сыйлығы (швед. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) — Физиология және медицинада салаларында ғылыми жетістіктерге жеткені үшін Стокгольмдегі Швед корольдық ғылым академиясымен берілетін жоғары сыйлық.

Сыйлық швед химигі Альфред Нобельдің (1896 жылы қ.б.) 1895 жылғы өсиеті бойынша химиядан, физикадан, әдебиеттен, физиология және медицинадан жоғары жетістіктерге жетуі үшін және бүкіл әлемде бебітшілікті орнату^[1] бойынша берілетін негізгі бес сыйлықтын қатарына кіреді.

Физиология және медицинадан алғашқы Нобель сыйлығы Эмиль Адольф фон Берингке берілді. Әрбір сыйлық иегері медальға, дипломға және соммасы жыл сайын өзгерілетін ақшалай сылыққа^[2] ие болады. Мараппаттау рәсімі жыл сайын Швецияның астанасы Стокгольм қаласында 10 желтоқсан күні өткізіледі.^[3]

Лауреаттар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Физиология немесе медицина саласында Нобель сыйлығы лауреаттарының тізімі

Тағы қараңыз[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Нобель сыйлығы

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

↑ Alfred Nobel – The Man Behind the Nobel Prize. Nobelprize.org. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 маусым 2013. Тексерілді, 7 қазан 2008. (ағыл.)
↑ The Nobel Prize. Nobelprize.org. Басты дереккөзінен мұрағатталған 22 маусым 2013. Тексерілді, 7 қазан 2008.
↑ The Nobel Prize Award Ceremonies. Nobelprize.org. Тексерілді, 7 қазан 2008.

Нобель сыйлықтары және Нобель сыйлығының лауреаттары

Сыйлық: физика \| химия \| физиология немесе медицина \| әдебиет \| бейбітшілік \| экономика Лауреаттар тізімі: физика \| химия \| физиология немесе медицина \| әдебиет \| бейбітшілік сыйлығы \| экономика

Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының лауреаттары

1901—1925	Эмиль Адольф фон Беринг (1901) • Рональд Росс (1902) • Нильс Рюберг Финзен (1903) • Иван Петрович Павлов (1904) • Роберт Кох (1905) • Камилло Гольджи / Сантьяго Рамон-и-Кахаль (1906) • Шарль Луи Альфонс Лаверан (1907) • Илья Ильич Мечников / Пауль Эрлих (1908) • Эмиль Теодор Кохер (1909) • Альбрехт Коссель (1910) • Альвар Гульстранд (1911) • Алексис Каррель (1912) • Шарль Рише (1913) • Роберт Барани (1914) • Жюль Борде (1919) • Август Крог (1920) • Арчибалд Хилл / Отто Мейергоф (1922) • Фредерик Бантинг / Джон Маклеод (1923) • Виллем Эйнтховен (1924)

1926—1950	Йоханнес Андреас Гриб Фибигер (1926) • Юлиус Вагнер-Яурегг (1927) • Шарль Николь (1928) • Христиан Эйкман / Фредерик Гоуленд Хопкинс (1929) • Карл Ландштейнер (1930) • Отто Генрих Варбург (1931) • Чарльз Скотт Шеррингтон / Эдгар Дуглас Эдриан (1932) • Томас Хант Морган (1933) • Джордж Уиппл / Джордж Майнот / Уильям Мерфи (1934) • Ханс Шпеман (1935) • Генри Дейл / Отто Леви (1936) • Альберт Сент-Дьерди (1937) • Корней Хейманс (1938) • Герхард Домагк (1939) • Хенрик Карл Петер Дам / Эдуард Адальберт Дойзи (1943) • Джозеф Эрлангер / Герберт Спенсер Гассер (1944) • Александр Флеминг / Эрнст Борис Чейн / Говард Флори (1945) • Герман Джозеф Меллер (1946) • Карл Фердинанд Кори / Герти Тереза Кори / Бернардо Альберто Усай (1947) • Пауль Герман Мюллер (1948) • Уолтер Гесс / Антониу Эгаш Мониш (1949) • Эдуард Кендалл / Тадеуш Рейхштейн / Филип Хенч (1950)

1951—1975	Макс Тейлер (1951) • Зельман Ваксман (1952) • Ханс Адольф Кребс / Фриц Альберт Липман (1953) • Джон Франклин Эндерс / Томас Хакл Уэллер / Фредерик Чапмен Роббинс (1954) • Аксель Хуго Теодор Теорелль (1955) • Андре Фредерик Курнан / Вернер Форсман / Дикинсон Ричардс (1956) • Даниеле Бове (1957) • Джордж Уэлс Бидл / Эдуард Тейтем / Джошуа Ледерберг (1958) • Северо Очоа / Артур Корнберг (1959) • Фрэнк Макфарлейн Бернет / Питер Брайан Медавар (1960) • Дьёрдь фон Бекеши (1961) • Фрэнсис Крик / Джеймс Уотсон / Морис Уилкинс (1962) • Джон Кэрью Экклс / Алан Ходжкин / Эндрю Филдинг Хаксли (1963) • Конрад Эмиль Блох / Феодор Линен (1964) • Франсуа Жакоб / Андре Львов / Моно (1965) • Фрэнсис Пейтон Роус / Чарлз Брентон Хаггинс (1966) • Рагнар Гранит / Холден Кеффер Хартлайн / Джордж Уолд (1967) • Роберт Холли / Хар Гобинд Корана / Маршалл Ниренберг (1968) • Макс Дельбрюк / Алфред Херши / Сальвадор Лурия (1969) • Бернард Кац / Ульф фон Эйлер / Джулиус Аксельрод (1970) • Эрл Сазерленд (1971) • Джералд Эдельман / Родни Портер (1972) • Карл фон Фриш / Конрад Лоренц / Николаас Тинберген (1973) • Альбер Клод / Кристиан де Дюв / Джордж Паладе (1974) • Дейвид Балтимор / Ренато Дульбекко / Хоуард Темин (1975)

1976—2000	Барух Бламберг / Карлтон Гайдушек (1976) • Роже Гиймен / Эндрю Шалли / Розалин Сасмен Ялоу (1977) • Вернер Арбер / Даниел Натанс / Хамилтон Смит (1978) • Аллан Кормак / Годфри Хаунсфилд (1979) • Барух Бенасерраф / Жан Доссе / Джордж Снелл (1980) • Роджер Сперри / Дэвид Хьюбел / Торстен Визель (1981) • Суне Бергстрем / Бенгт Самуэльсон / Джон Вейн (1982) • Барбара Мак-Клинток (1983) • Нильс Ерне / Жорж Келер / Сезар Мильштейн (1984) • Майкл Стюарт Браун / Джозеф Леонард Голдштейн (1985) • Стэнли Коэн / Рита Леви-Монтальчини (1986) • Судзуми Тонегава (1987) • Джеймс Блэк / Гертруда Элайон / Джордж Хитчингс (1988) • Джон Майкл Бишоп / Харолд Вармус (1989) • Джозеф Мюррей / Эдвард Донналл Томас (1990) • Эрвин Неер / Берт Сакман (1991) • Эдмонд Фишер / Эдвин Кребс (1992) • Ричард Джон Робертс / Филлип Шарп (1993) • Альфред Гилман / Мартин Родбелл (1994) • Эдвард Льюис / Кристиана Нюсляйн-Фольхард / Эрик Вишаус (1995) • Питер Доэрти / Рольф Цинкернагель (1996) • Стенли Прузинер (1997) • Роберт Ферчготт / Луис Игнарро / Ферид Мурад (1998) • Гюнтер Блобель (1999) • Арвид Карлссон / Пол Грингард / Эрик Кандел (2000)

2001-ден бері	Леланд Хартвелл / Тимоти Хант / Пол Нерс (2001) • Сидней Бреннер / Роберт Хорвиц / Джон Салстон (2002) • Пол Лотербур / Питер Мэнсфилд (2003) • Ричард Эксел / Линда Бак (2004) • Барри Маршалл / Робин Уоррен (2005) • Эндрю Файер / Крейг Мелло (2006) • Марио Капекки / Мартин Эванс / Оливер Смитис (2007) • Харальд цур Хаузен / Люк Монтанье / Франсуаза Барре-Синусси (2008) • Элизабет Блэкбёрн / Кэрол Грейдер / Джек Шостак (2009) • Роберт Джеффри Эдвардс (2010) • Брюс Бетлер / Жюль Хоффман / Ральф Стайнман (2011) • Синъя Яманака / Джон Гердон (2012) • Джеймс Ротман / Рэнди Шекман / Томас Кристиан Зюдхоф (2013) • Джон О’Киф / Мей-Бритт Мозер / Эдвард Мозер (2014) • Кэмпбелл / Омура / Ту Юю (2015) • Осуми (2016) • Холл / Росбаш / Янг (2017) • Эллисон / Хондзё (2018) • Кэлин / Рэтклифф / Семенза (2019) • Алтер / Хаутон / Райс (2020) • Джулиус / Патапутян (2021) • Паабо (2022) • Карико / Вайсман (2023)