Қытай Республикасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
(Тайвань бетінен бағытталды)
Навигацияға өту Іздеуге өту
Координаттар: 23°50′00″ с. е. 120°56′00″ ш. б. / 23.83333° с. е. 120.93333° ш. б. / 23.83333; 120.93333 (G) (O) (Я)
Тайвань
қыт. 中華民國
(Zhōnghuá Mínguó)
Байрақ Елтаңба
Әнұран: «Халықтың үш принципі» (тыңдау )
Мемлекеттік құрылымы
Ресми тілі қытай тілі
Елорда Тайбэй[1]
Ірі қалалары Гаосюн, Тайбэй
Үкімет түрі аралас республика
Президенті
Вице-президенті
Премьер-министрі
Парламент төрағасы
Цай Инвэнь
Чэнь Цзяньжэнь
Лай Циндэ
Су Цзяцюань
Географиясы
Жер аумағы
• Барлығы
• % су беті
Әлем бойынша 134-ші орын
35 980 км²
10,3
Жұрты
• Сарап ([[жыл|]])
Тығыздығы

23 593 794[2] адам (53-ші)
655,7 адам/км² (17-ші)
Экономикасы
ЖІӨ (АҚТ)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

1250 млрд.[3] $ (22-ші)
52 960[3] $ (19-шы)
ЖІӨ (номинал)
 • Қорытынды (2018)
 • Жан басына шаққанда

603 млрд.[3] $ (21-ші)
25 534[3] $ (34-ші)
АДИ (2017) 0,907[a] (өте жоғары) ([[Адам даму индексі бойынша елдер тізімі|]])
Валютасы жаңа тайвань доллары
Қосымша мәліметтер
Интернет үйшігі .tw
ISO коды TW
ХОК коды TPE
Телефон коды +886
Уақыт белдеулері UTC/GMT+8

Тайвань (ресми түрде Қытай Республикасы деп аталады, қыт. дәст. 中華民國, жеңіл. 中华民国, пінин: Zhōnghuá Mínguó, палл.: Чжунхуа Миньго; бір аттас аралдың атауымен жиі қолданылатын атауы Тайвань, көп бөлігі республиканың бақылауындағы аймақтар) — Шығыс Азияда орналасқан жартылай мойындалған мемлекет. Тайвань халқының саны 2020 жылы 23,600,903 адам болды. Көлемі 35,980 шаршы км болғандықтан, халқының тығыздығы 652.11 шаршы км адамға тең. Қазіргі кезде халқының саны 23 млн. адам. Тайваньдықтар бірнеше этникалық топтарға бөлінеді, олардың ішінде ең ірісі хандзулар. Тайвань ең тығыз елдердің бірі. Батыс өңірі тығыздау болып келеді, жергілікті халқы ханзулықтармен тауларға ығыстырылған. 3 миллионер-қаласы бар: ТайбэйГаосюн, Тайчжун.

Тайвань Жапония мен Филиппиндер аралдарының арасында, Тынық мұхиттың батысында орналасқан. Тайвань мемлекетіне Тайвань аралы, Пэнху архипелагы (Пескадор аралдары), Киньмэнь (Кемой), Мацу және т. б. аралдар кіреді. Тайваньның ресми атауы 1912 жылдың 1 қаңтарында «Қытай Республикасы» деп қабылданған. БҰҰ-ның Қауіпсіздік Кеңесінің құрамында болған (1971 жылы БҰҰ Қытай Республикасының орнын Қытай Халық Республикасына берді). Қазіргі уақытта бұл атаумен Конституция ескіргендіктен, басқа атау қабылдау керек деген әңгіме қозғалып жатыр.

Тайвань халқының 90 пайызға жуығы өзін Тайвандық деп есептейді.

Ескертпелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. The UN does not recognize the Republic of China (Taiwan) as a sovereign state. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures.[4] Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907 based on UNDP's 2010 methodology, which would rank it 21st, between Austria and Luxembourg in the UN list dated 14 September 2018.[5][6]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Government Information Office Мұрағатталған 6 маусымның 2011 жылы.
  2. Statistics from Statistical Bureau.
  3. a b c d Taiwan Province of China. International Monetary Fund. Тексерілді, 7 мамыр 2017.
  4. Human Development Reports  (ағыл.).
  5. 2018中華民國人類發展指數(HDI)  (қыт.) (Excel). Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C. (2018). Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 тамыз 2017.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 12 қараша 2018.
  6. Human Development Indices and Indicators: 2018 Statistical Update (PDF). United Nations Development Programme (14 қыркүйек 2018). Тексерілді, 9 желтоқсан 2018.