Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі
(ҚР ЕХӘҚМ)
Emblem of Kazakhstan.svg
Жалпы мағлұмат
 Қазақстан
Құрылған уақыты қараша 1996

25 қаңтар 2017 (қайта құрылды)

Оның алдындағы мекемелер Қазақстан Республикасы Еңбек министрлігі және Қазақстан Республикасы Халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 1996 ж.;
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі
Жоғарыда тұрған мекеме Қазақстан Республикасының Үкіметі
Штаб-пәтері 010000, Нұр-Сұлтан, Мәңгілік Ел даң., 8 үй,

«Министерлер үйі», 5-6 кіреберіс

Министр Тамара Дүйсенова
Ресми сайты
gov.kz

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі. Таратылған ҚР Еңбек министрлігі мен ҚР Халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің негізінде ҚР Президентінің 1996 ж. 29 қазандағы Жарлығымен[1] құрылды.[2] ҚР Үкіметінің 2001 ж. 20 шілдедегі қаулысымен[3] министрлік туралы жаңа ереже бекітілді. Ережеге сәйкес министрлік өзінің қүзіретіне жатқызылған қызмет саласында басшылық жасайтын, сондай-ақ заңнамада көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асырған ҚР орталық атқарушы органы болып табылды. Министрліктің ведомствосы — Жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін реттеу жөніндегі комитеті болды. Министрліктің облыстарда, Астана және Алматы қалаларында аумақтық органдары болды.

Министрліктің негізгі міндеттері мыналар болды:

  • еңбек, жұмыспен қамту, халықты әлеуметтік қорғау және еңбек ресурстарын тиімді пайдалану саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлеу және оларды жүзеге асыру;
  • жұмыссыздық деңгейін азайту және кедейлік ауқымын қысқарту жөніндегі мемлекеттік саясатты жүзеге асыруға қатысу;
  • әлеуметтік әріптестік саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асыру;
  • жинақтаушы зейнетақы саласында мемлекеттік саясатты жүзеге асыру;
  • еңбек, еңбек қорғау, жұмыспен қамту, зейнетақымен қамсыздандыру және әлеуметтік қорғау туралы заңнаманың сақталуына мемлекетгік бақылауды қамтамасыз ету;
  • заңнамамен жүктелген өзге де міндеттерді жүзеге асыру.

Министрлік және оның аумақтық органдары ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің біртүтас жүйесін құрады. ҚР Үкіметінің 2001 ж. 21 желтоқсандағы қаулысымен[4] министрлік дәрігерлік-әлеуметтік сараптау мәселелері жөніндегі уәкілетті орган екендігі белгіленді. ҚР Президентінің 2002 ж. 17 мамырдағы Жарлығымен[5] министрлік ҚР Үлттық Банкіне жинақтаушы зейнетақы қорларының (қызметін реттеу жөніндегі функциялары мен өкілеттіктері берілу жолымен қайта үйымдастырылды. ҚР Үкіметінің 2002 ж. 17 маусымдағы қаулысымен[6] министрліктің Жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін реттеу жөніндегі комитеті таратылып, мүлкі ҚР Ұлттық Банкіне берілді. Осыған сәйкес министрлік туралы ережеден министрліктің ведомствосы бар екендігі көрсетілген тармағы алынып тасталынды. ҚР Үкіметінің 2003 ж. 31 қазандағы қаулысымен[7] министрліктің негізгі міндеттеріне қосымша мүгедектерді әлеуметтік қорғау саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру міндеті жатқызылды. ҚР Үкіметінің 2004 ж. 2 сәуірдегі қаулысымен[8] министрліктің негізгі міндеттеріне қосымша міндетті әлеуметтік сақтандыру саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру міндеті жатқызылды. ҚР Президентінің 2004 ж. 29 қыркүйектегі Жарлығымен[9] ҚР Коші-қон және демоғрафия жөніндегі агенттігі оны министрлікке қосу жолымен қайта үйымдастырылды. ҚР Үкіметінің 2004 ж. 29 қазандағы қаулысымен[10] министрлік туралы ереже бекітітуі- Көші-қон жөніндегі комитеті құрылды және ҚР Көші-қон және демография жөніндегі агенттігінің аумақтық органдары мемлекеттік мекемелері Көші-қон жөніндегі комитетінің аумақтық органдары-мемлекетгік мекемелері болып қайта үйымдастырылды. Министрлік өзінің қүзіретіне жатқызылған қызмет саласында басшылық жасайтын, сондай-ақ заңнамада көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын ҚР орталық атқарушы органы болып табылады. Министрліктің негізгі міндеттері мемлекеттік саясатты қалыптастыру, сондай-ақ заңнамада көзделген шектерде, еңбек, еңбек қауіпсіздігі және қорғау, жұмыспен қамту, әлеуметтік әріптестік, халықты әлеуметтік қорғау, зейнетақымен қамсыздандыру, әлеуметтік сақтандыру, өз қүзіретінің шегінде көші-қон процестерін реттеу саласындағы салааралық үйлестіру болып табылады. Министрліктің облыстарда, Астана және Алматы қалаларында аумақтық органдары бар. Министрліктің ведомствосы — Көші-қон жөніндегі комитеті бар.

Басшылар[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Халком[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Еңбек халық комиссариаты

1920 жылы қазанда құрылды

  1. Исаак Михайлович Заромский қазан 1920 ж. — қазан 1922 ж.
  2. Моисей Львович Фабрикант-Страховенко , м.о. қазан 1922 ж. — сәуір 1923 ж.
  3. Николай Гаврилович Паниев қыркүйек 1923 ж. — желтоқсан 1923 ж.
  4. Александр Дмитриевич Авдеев желтоқсан 1923 ж. — ақпан 1924 ж.
  5. Август Мартович Киндель ақпан 1924 ж. — қараша 1924 ж.
  6. Тәтімов Мұхаметқали Қойшыбайұлы қараша 1924 ж. — мамыр 1928 ж.
  7. Тұрсынбек Боранбаев мамыр 1928 ж. — қыркүйек 1931 ж.
  8. Шаяхмет Шамухамедұлы Ярмухамедов тамыз 1931 ж. — мамыр 1932 ж.
  9. Ғайнолла Сұлтанғалиұлы Сұлтанғалиев мамыр 1932 ж. — мамыр 1933 ж.
  10. Сәуір Атырауов мамыр 1933 ж. — шілде 1933 ж.
Әлеуметтік қамсыздандыру бойынша халық комиссариаты

1920 жылы қазан айында құрылды.

  1. Сақыпкерей Жармаұлы Арғыншиев қазан 1920 ж. — маусым 1921 ж.
  2. Әліби Тоқжанұлы Жанкелдин шілде 1921 ж. — мамыр 1925 ж.
  3. Дәрібай Хангирейұлы Хангиреев мамыр 1925 ж. — октябрь 1925 ж.
  4. Әліби Тоқжанұлы Жанкелдин қазан 1925 ж. — қыркүйек 1928 ж.
  5. Евдокия Степановна Хлыновская қыркүйек 1928 ж. — наурыз 1931 ж.
  6. Анна Ивановна Ворожеева маусым 1931 ж. — шілде 1932 ж.
  7. Рамазан Құрманғалиұлы Құрманғалиев шілде 1932 ж. — шілде 1933 ж.
  8. Бисенғали Абдрахманов қараша 1933 ж. — мамыр 1937 ж. (каз.)
  9. Абдолла Әбдірахманұлы Асылбеков мамыр 1937 ж. — маусым 1937 ж.
  10. Нағима Ыдырысқызы Арықова маусым 1937 ж. — шілде 1938 ж.
  11. Сарби Рамазанқызы Иқтисамова шілде 1938 ж. — сәуір 1943 ж.
  12. Оспанбай Елюбаев сәуір 1943 г. — наурыз 1946 г.

Қазақ КСР Министрлері және төрағалары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әлеуметтік қамсыздандыру министрлері
  1. Атымтай Қисанов (1946—1955)
  2. Балжан Бөлтірікқызы Бөлтірікова 1956—1966
  3. Зауре Садуақасқызы Омарова 1966—1980
  4. Дина Ерғазықызы Әбдірахимова 1985—1990
Қазақ КСР Еңбек ресурстары жөніндегі мемлекеттік комитетінің / еңбек жөніндегі төрағасы
  1. Әубәкір Қасымханұлы Қасымханов (мамыр 1969—1985)

Министрлер 1990 жылдан бастап[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Аты-жөні Басқарған және басқаруын аяқтаған уақыты Лауазым
Зәуре Жүсіпқызы Қадырова 1990 — маусым 1994 әлеуметтік қамсыздандыру министрі, Халықты әлеуметтік қорғау министрі
Саят Дүйсенбайұлы Бейсенов наурыз 1991 — қазан 1993 еңбек министрі
Виктор Васильевич Соболев қазан 1993 — қазан 1994 еңбек министрі
Петр Иванович Крепак маусым 1994 — қараша 1996 еңбек министрі
Байкәрiм Вильямұлы Төтенов маусым 1994 — қазан 1995 халықты әлеуметтік қорғау министрі
Сейітсұлтан Сүлейменұлы Әйімбетов қазан 1995 — қараша 1996 халықты әлеуметтік қорғау министрі
Наталья Артёмовна Коржова қараша 1996 — қазан 1999 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Николай Владимирович Радостовец қазан 1999 — тамыз 2000 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Әлихан Мұхамедияұлы Бәйменов тамыз 2000 — қараша 2001 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Гүлжан Жанпейісқызы Қарақұсова қараша 2001 — тамыз 2007 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаев тамыз 2007 — 4 наурыз 2009 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Гүлшара Наушақызы Әбдіқалықова 4 наурыз 2009 — 26 қыркүйек 2012 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Серік Сақболдаұлы Әбденов 26 қыркүйек 2012 — 10 маусым 2013 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Тамара Босымбекқызы Дүйсенова 10 маусым 2013 — 6 тамыз 2014 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі м.а.
Тамара Босымбекқызы Дүйсенова 25 қаңтар 2017 — 9 ақпан 2018 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Мадина Ерасылқызы Әбілқасымова 9 ақпан 2018 — 22 ақпан 2019 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаев 25 ақпан 2019 — 20 тамыз 2019 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Біржан Бидайбекұлы Нұрымбетов 20 тамыз 2019 — 18 қаңтар 2021 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Серік Жамбылұлы Шәпкенов 18 қаңтар 2021 — 7 сәуір 2022 еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі
Тамара Дүйсенова 11 сәуір 2022 — қазіргі уақыт еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. 1 "Орталық атқарушы органдардың құрылымын жетілдіру және мемлекеттік органдар санын қысқарту туралы" ҚР Президентінің 1996 ж. 29 қазандағы № 3168 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 1996, № 43, 409-бап).
  2. 2 1996-2000 жж. кезеңдегі мемлекеттік органдар туралы мәліметтер: қараңыз-Қазақстан Республикасының мемлекеттік билік органдары (1991 ж. 16 желтоқсан - 2001 ж. 1 қаңтар). Анықтамалық. ҚР ПМ. - Алматы: БҮ "Эдельвейс", 2004. 506-508 б. (Құрастырушылардың ескертпелері).
  3. 3 "Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәселелері" ҚР Үкіметінің 2001 ж. 20 шілдедегі № 983 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2001, № 27, 340- бап).
  4. 4 "Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2001 ж. 21 желтоқсандағы № 1668 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2001, №47, 563-бап).
  5. 5 "Қазақстан Республикасының қаржы нарығын мемлекеттік реттеудің біртұтас жүйесін үйымдастыру мәселелері" КР Президентінің 2002 ж. 17 мамырдағы № 872 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2002, № 14, 139-бап).
  6. 6 "Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметін реттеу жөніндегі комитетін тарату тура- лы" ҚР Үкіметінің 2002 ж. 17 маусымдағы № 662 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2002, № 17, 195-бап).
  7. 7 "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 ж. 20 шілдедегі № 983 қаулысына толықтырулар мен өзгертулер енгізу туралы" ҚР Үкіметінің 2003 ж. 31 қазандағы № 1081 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2003, № 42, 448-бап).
  8. 8 "Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 ж. 20 шілдедегі № 983 қаулысына толықтырулар мен өзгертулер енгізу туралы" ҚР Үкіметінің 2004 ж. 2 сәуірдегі № 379 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2004, № 16, 202-бап).
  9. 9 "Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы" ҚР Президентінің 2004 ж. 29 қыркүйектегі № 1449 Жарлығы (ҚР ПҮАЖ, 2004, №36, 474-бап).
  10. 10 "Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің кейбір мәселелері" ҚР Үкіметінің 2004 ж. 29 қазандағы № 1132 қаулысы (ҚР ПҮАЖ, 2004, №43, 540-бап).