Баде (халық)
| беде, боде | |
| Баде | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
650 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Баде (беде, боде) — Нигерияда тұратын халық. 650 мыңға жуық өкілдері бар.[1]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Олардың көпшілігі баде тілінде сөйлейді. Диалектілер: Батыс (баде), шығыс (дувай), Оңтүстік (адо). Хауса тілі де кең тараған.
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ислам дінін ұстанады.[2] Дәстүрлі наным-сенімдерді (ата-баба культі мен табиғат күштерін) ұстанушылар бар.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл халықтар туралы алғашқы деректер XIV ғасырда кездеседі. Аңыз бойынша, бір кездері бұл адамдар Канем қаласында тұрған, бірақ олар бұл жерді тастап, Гонголаның жағасына көшіп, әлі күнге дейін сол жерде тұрады. Африканың көптеген халықтары сияқты, баделердің де өз культтері бар.
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі кәсібі – егіншілік (құмай, тары, жүгері, маниок, ямс, тәтті картоп, мақта, жержаңғақ), мал шаруашылығы (малшылық), ұсталық, тоқымашылық, былғары өңдеушілер, темір ұсталары мен балықшыларды да кездестіруге болады.[3]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Отарлауға дейінгі кезеңде саяси құрылым – Бедде әмірлігі құрылды. Әлеуметтік ұйымның негізін көп балалы отбасылар мен патрилинейлік рулар құрайды. Неке вирилокалдылық.
Олар ықшам ауылдарда, төбесі тегіс ағаш үйлерде тұрады.
Дәстүрлі киімдерді хаусандық және еуропалық костюмдер алмастыруда.
Тамағы негізінен көкөністер (жарма, бұқтырылған, пісірілген түйнектер) және сүт, азырақ ет.[4]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Баде https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1281722
- ↑ Большая советская энциклопедия https://gufo.me/dict/bse/%D0%91%D0%B0%D0%B4%D0%B5
- ↑ Баде - это народ в Африке https://yandex.kz/turbo/fb.ru/s/article/150877/bade---eto-narod-v-afrike
- ↑ народы мира / Баде http://www.etnolog.ru/people.php?id=BADE
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
