Кру (халық)
| крао, крумен | |
| Кру | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
3,2 млн. | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
 Кот-д’Ивуар |
1,8 млн. |
 Либерия |
1,3 млн. |
 Буркина-Фасо |
26 000 |
 Мали |
22 000 |
 Гана |
22 000 |
 Сьерра-Леоне |
19 300 |
 Гвинея |
3 800 |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі нанымдар | |
Кру (крао, крумен)[1] — Либерияның жағалау бөлігін және Кот-д’Ивуардың батыс аудандарында тұратын туысқан халықтар тобы. Олар 3 кіші топқа біріктіріледі: бакве, гребо, кран, гере, басса, сикон, бете.[2] Жалпы саны 3,2 млн адам. (2008, бағалау). Олар Либерияда (1,3 миллион адам), Кот-д'Ивуарда (1,8 миллион адам), Буркина-Фасода (26 мың адам), Малиде (22 мың адам), Ганада (22 мың адам), Сьерра-Леонеде (19,3 мың адам), Гвинеяда (3,8 мың адам) тұрады.[3]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілдері: кру, либериялық ағылшын, Сьерра-Леондық ағылшын, криол, француз тілі.[4]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Крулардың көпшілігі дәстүрлі нанымдарды (табиғат рухтарына табыну, ата-бабалар культі) сақтайды, бір бөлігі христиандар (протестанттар).[5]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі кәсіптері - қолмен атқарылатын егіншілік (күріш, көкөніс, маниок, таро және т.б.), жағалауда - балық аулау. Көптеген Кру резеңке, какао және мақта плантацияларында жұмыс істейді. Ағаш пен піл сүйегіне ою, боялған керамика жасау, саз балшықтан ата-бабалар мүсіндерін жасау дамыған.[6]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі қоғамдық ұйым ауыл және үлкен отбасы қауымдастығына негізделген. Неке вирилокалды, көп әйел алу жиі кездеседі. Ерлер (поро) және әйелдер (санде, бунду) құпия одақтары бар. Инициация рәсімдері кең таралған.
Дәстүрлі тұрғын үйлері тік бұрышты, сазды платформада, Кейбір кру топтарында (бакве, кран, гребо) төбесі сабан немесе рафия пальма жапырақтарынымен жабылған дөңгелек үйшіктер жиі кездеседі.
Дәстүрлі киім дері, еуропалық киімдермен ығыстырылуда.
Азық-түліктері негізінен өсімдік тектес, пальма майында дайындалады, банан, жеміс, жағалауда балық тұтынады.[7]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ КРУ https://megabook.ru/article/%D0%9A%D0%A0%D0%A3%20(%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%BF%D0%B0%20%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BE%D0%B2)
- ↑ Народы кру https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/308532
- ↑ Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/2114756
- ↑ Кру https://wikipredia.net/ru/Kru_people
- ↑ Значение КРУ (НАРОДЫ В ЛИБЕРИИ) в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2009158.html
- ↑ Народы и культуры Кру https://travel-journal.ru/ethno/38/820/
- ↑ народы мира / Кру http://www.etnolog.ru/people.php?id=KRUC
