Огонилар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
кана
Огонилар
Бүкіл халықтың саны

500 000

Ең көп таралған аймақтар

 Нигерия

Тілдері

кегбоид тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар, христиандық

Огонилар (кана)[1]Нигерияда тұратын жалпы саны 500 мың адамды құрайтын ұлт. Олар солтүстік кан, оңтүстік кан, гокан, тай және элеме топтарына бөлінген.[2]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар нигер-кордофан отбасына жататын кегбоид тілдерінде (огони тілдерінде) сөйлейді.

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Көпшілігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, кейбіреулері христиандар (католиктер мен протестанттар).[3]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (ямс, тәтті картоп, маниок, жүгері, майлы пальма), балық аулау, қолөнер (тоқымашылық, ағаш ою, керамика).[4]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Әлеуметтік құрылымда құпия одақтар (толог), соның ішінде ерлер (лорле, кунуке) және аралас (аманикпо, кпаакпаа және т.б.), сондай-ақ жастар қолөнер, дәстүр, фольклор бойынша білім алған қауымдастықтар (боонато) үлкен рөл атқарды. Әлеуметтік ұйымның негізінде жас стратификациясы болды (3 жас дәрежесі: балалар, жасөспірімдер, ересектер және қарттар).

Саяси құрылымдар болған жоқ, орталықтандырылған басқару болмады. Дәстүрлі билік ауыл қауымдастықтарының басшыларына және патрилиндік рулардың (ган) басшыларының кеңестеріне тиесілі болды. Тайпалық ұйым 7 тектен тұрды. Негізгі экономикалық бірлік – көп балалы отбасы (тор).

Елді мекендердері шоғырланып орналасқан, тұрғын үйлері дөңгелек және төртбұрышты, бөренелерден немесе қамыстан жасалған. Конустық төбесі сабанмен немесе шөппен жабылған.

Дәстүрлі киімдері – белдемше (қысқа және ұзын – юбка тәрізді) еуропалық костюммен алмастырылуда.

Азық-түліктері негізінен балық және өсімдік тектес тағамдар (ботқалар, бұқтырылған тағамдар, ащы дәмдеуіштермен пісірілген түйнектер).[5]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]