Лимба (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
йимбе
Лимба
Бүкіл халықтың саны

375 000

Ең көп таралған аймақтар
 Сьерра-Леоне

370 000

 Гвинея

5 000

Тілдері

лимба (йимба) тілі

Діні

христиандық, ислам

Лимба (йимбе) — негізінен Сьерра-Леонеде тұратын ұлт. Жалпы саны 375 мың адам. Сьерра-Леонеде 370 мың адам, Гвинеяда – 5 мың адам.[1]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар нигер-кордофан отбасының Батыс Атлантикалық тобының лимба (йимба) тілінде сөйлейді. Диалектілер (немесе диалектілер): бирива, камуке, келенг, сафроко, села, тонко, варавара. Жазуы 20 ғасырдың басынан латын әліпбиіне негізделген.[2]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізінен христиандар 55%, ислам 40%, дәстүрлі нанымдар 5%.[3]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лимбалар негізінен Сьерра-Леоненің Солтүстік провинциясының саванналары мен ормандарында тұратын күріш өсірушілер, саудагерлер және аңшылар. Негізгі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (ямс, тары, жержаңғақ, майлы пальма) және қолөнер (тоқымашылық, керамика, ұсталық, ағаш ою).[4]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі әлеуметтік ұйымға үлкен отбасылық қауымдастықтар, патрилиндік ата-баба ұйымы, құпия одақтар (кпанкпания, кофунг, рагбенле), жас топтары, ерлер бірлестіктері кіреді. Неке вирилокалды. Отарлауға дейінгі кезеңде 16 көсемдік құрылды, олар XVI ғасырда Сапи конфедерациясының құрамына кірді.

Олар шөппен немесе сабанмен жабылған конустық төбесі бар дөңгелек сазды үйлерде тұрады.

Дәстүрлі киім — мықындарына байланған таңғыш.

Тағамдары негізінен өсімдік тектес тағамдардан тұрады – ащы соусы бар түрлі бұқтырылған тағамдар мен жармалар, пальма майы қосылған қайнатылған, қуырылған және пісірілген түйнектер, пальма шарабы, сыра.

Негізгі фольклорлық жанрлар - ертегілер, әндер, мақал-мәтелдер.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Современная Энциклопедия http://www.aggregateria.com/L/limba.html
  2. ИЛЛЮСТРИРОВАННЫЙ ЭНЦИКЛОПЕДИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ https://sanstv.ru/dict/%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%B0
  3. Народ Лимба https://alphapedia.ru/w/Limba_people_(Sierra_Leone)
  4. Народы и культуры Лимба https://travel-journal.ru/ethno/39/909/