Кремний: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added

Inline

13:19, 2011 ж. тамыздың 10 кезіндегі нұсқа

Кремний (Sіlіcіum), Sі – элементтердің периодтық жүйесінің ІV тобындағы элемент. Тұрақты 3 изотопы – 28Sі, 29Sі және 30Sі бар. Жер қыртысындағы мөлшері 29,5%. Табиғатта оттектен кейінгі көп тараған элемент.

Ашылуы

Кремнийді алғаш рет 1811 жылы Гей-Люссак пен Л.Ж. Тенар ашқан. 1824 – 1825 жылдары швед химигі Я.Берцелиус фторлы кремнийді калиймен тотықсыздандырып, ал 1865 жылы орыс ғалымы Н.Н. Бекетов төрт хлорлы кремний мен мырышты әрекеттестіріп жеке бөліп алған.

Физмкалық қасиеті

Кремнийдің түсі күңгірт-сұр, шайырдай жылтыр, салмағы 2,32 г/м³, балқу t 1420С, қайнау t 2600С-қа жуық. Өнеркәсіпте Кремний кремнеземді қыздырып, кокспен тотықсыздандыру, ал таза кремний төрт хлорлы кремнийді мырыш буымен тотықсыздандыру арқылы алынады.

Қыздырғанда сутектен басқа кез-келген бейметалмен қосыла алады. Төменгі температурада инертті. Таза кремний темір, мыс, алюминий, қорғасын қорытпаларында қолданылады. Ол мұндай қорытпалардың қышқылдарға төзімді, мықты,электрлік және магниттік қасиеттерін арттырады.

Кремний тау хрусталі немесе кварц (Si0₂) құрамында болады; ол (Si) қиын балқитын, металдық жылтыры бар, сұр түсті қатты зат. Оның каттылығы алмаздан төмендеу.

Аморфты кремний коңыр түсті ұнтақ, реакцияға түсуі оңай зат.

Қолданылуы

Техникада шала өткізгіштер ретінде пайдаланылады. ^[1].

Алынуы

зертханада Si0₂+ 2Mg = Si + 2MgO
өндірісте Si0₂ + 2C = Si + 2CO

Пайдаланған әдебиет

↑ "Қазақ энциклопедиясы"

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[source1-1] "Қазақ энциклопедиясы"

[1]

@@ 1-жол: / 1-жол: @@
 [[Сурет:Silicon.svg|thumb|right|100px|Кремний ''Sі'']]
-'''Кремний''' (''Sіlіcіum''), Sі – элементтердің периодтық жүйесінің ІV тобындағы элемент. Тұрақты 3 [[изотоп]]ы – 28Sі, 29Sі және 30Sі бар. Жер қыртысындағы мөлшері 29,5%. Табиғатта оттектен кейінгі көп тараған элемент.
+'''Кремний''' (''Sіlіcіum''), Sі – элементтердің [[Элементтердің периодтық жүйесі|периодтық жүйесінің]] ІV тобындағы элемент. Тұрақты 3 [[изотоп|изотопы]] – ''28Sі, 29Sі және 30Sі'' бар. Жер қыртысындағы мөлшері 29,5%. Табиғатта [[оттек|оттектен]] кейінгі көп тараған элемент.
 ==Ашылуы==
@@ 10-жол: / 10-жол: @@
 Қыздырғанда [[сутек|сутектен]] басқа кез-келген бейметалмен қосыла алады. Төменгі температурада [[Инертті газдар |инертті]]. Таза кремний [[темір]], [[мыс]], [[алюминий]], [[қорғасын]] қорытпаларында қолданылады. Ол мұндай қорытпалардың [[қышқылдар|қышқылдарға]] төзімді, мықты,[[электр|электрлік]] және [[магнит|магниттік]] қасиеттерін арттырады.
+Кремний тау [[Хрусталь|хрусталі]] немесе кварц (Si0<sub>2</sub>) құрамында болады; ол (Si) қиын балқитын, металдық жылтыры бар, сұр түсті қатты зат. Оның каттылығы [[алмаз|алмаздан]] төмендеу.
-==Қолданылуы==
-[[Техника|Техникада]] шала өткізгіштер ретінде пайдаланылады. <ref name="source1"> "Қазақ энциклопедиясы"</ref>.
+[[Аморфты зат |Аморфты]] кремний коңыр түсті ұнтақ, [[реакция|реакцияға]] түсуі оңай зат.
+==Қолданылуы==
+[[Техника|Техникада]] шала өткізгіштер ретінде пайдаланылады. <ref name="source1"> "Қазақ энциклопедиясы"</ref>.
+==Алынуы==
+* ''зертханада'' Si0<sub>2</sub>+ 2Mg = Si + 2MgO
+* ''өндірісте'' Si0<sub>2</sub> + 2C = Si + 2CO
 == Пайдаланған әдебиет </span>==
 <references/>

Кремний: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

13:19, 2011 ж. тамыздың 10 кезіндегі нұсқа

Мазмұны

Ашылуы

Физмкалық қасиеті

Қолданылуы

Алынуы

Пайдаланған әдебиет

Навигация мәзірі

Кремний: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

13:19, 2011 ж. тамыздың 10 кезіндегі нұсқа

Ашылуы

Физмкалық қасиеті

Қолданылуы

Алынуы

Пайдаланған әдебиет

Навигация мәзірі

Іздеу