Қазақстан — Оңтүстік Африка қатынастары
Қазақстан — Оңтүстік Африка қатынастары — Қазақстан мен Оңтүстік Африка Республикасы арасындағы екіжақты дипломатиялық қатынастар.
Дипломатиялық қатынастар орнату[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан Республикасы мен Оңтүстік Африка Республикасы арасындағы дипломатиялық қатынастар 1992 жылғы 5 наурызда белгіленді.
Оңтүстік Африка Республикасының Қазақстан Республикасындағы Елшілігі 2003 жылдың желтоқсанында ашылды.
Қазақстан Республикасының Оңтүстік Африка Республикасындағы Елшілігі 2013 жылдың желтоқсанында ашылды[1]. .
Саяси ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2002 жылы Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев БҰҰ-ның Йоханнесбургтегі орнықты даму жөніндегі комиссиясының X сессиясы ұйымдастырған орнықты даму жөніндегі дүниежүзілік саммитке қатысты[2].
2007 жылы ҚР Индустрия және сауда министрлігі делегациясының Оңтүстік Африкаға сауда-экономикалық ынтымақтастық жолдарын талқылау үшін сапары өтті.
2008 жылдың желтоқсанында "Африка ұлттық конгресі" басқарушы партиясының басшысы Джейкоб Зума Қазақстанда жұмыс сапарымен болды. Астанада болған кезінде ол ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевпен кездесу өткізіп, оның барысында екіжақты ынтымақтастықтың келешегі талқыланды.
2010 жылғы 28 қыркүйекте Оңтүстік Африка Республикасының астанасы Преторияда Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі мен Оңтүстік Африка Республикасының халықаралық қатынастар және ынтымақтастық министрлігі арасында саяси консультациялардың бірінші раунды өтті.
2010 жылғы 10 қарашада ҚР СІМ жауапты хатшысының Оңтүстік Африкаға жұмыс сапары өтті. 2012 жылғы 2 мамырда Астанада саяси консультациялардың екінші раунды өтті.
2012 жылғы 29 қазанда ҚР Сыртқы істер министрінің орынбасары Қайрат Сарыбаев ОАР ға жұмыс сапары барысында ОАР Президенті Джейкоб Зумамен кездесу өткізіп ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жеке Жолдауын жолдады[3].
2013 жылғы желтоқсан айының ортасында ҚР Сыртқы істер министрлігінің Жауапты хатшысы А.Мусинов, ОАР Тұңғыш Президенті Н.Манделаны жерлеу жөніндегі мемлекеттік рәсімге қатысу үшін Оңтүстік Африкаға сапар шекті.[4].
2014 жылғы 5-6 қарашада Астана қаласында екі елдің сыртқы саяси ведомстволары арасында саяси консультациялардың 4-ші раунды өтті. Жоғары және жоғары саяси деңгейде саяси диалогты нығайту және дамыту, өзара инвестицияларды ынталандыру және сауда-экономикалық ынтымақтастықты дамыту туралы уағдаластыққа қол жеткізілді[5].
2016 жылғы 11 қарашада Астанада екі елдің сыртқы саяси ведомстволары арасында саяси консультациялардың 5-ші раунды өтті. Тараптар халықаралық аренада ынтымақтастықты кеңейтуге, Қазақстанның БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесіне төрағалық етуі кезеңінде өзекті мәселелер бойынша кеңес алуға, Технологиялар, Ғылым және білім алмасу саласындағы өзара іс-қимылды дамытуға дайын екендіктерін растады[6].
2019 жылғы 12 шілдеде Қазақстан Республикасының Оңтүстік Африкадағы Төтенше және Өкілетті Елшісі ретінде Қанат Қобыландыұлы Тумыш болып тағайындалды. Ол 2019 жылғы 15 қазанда өзінің сенім грамоталарын ОАР Президенті С.Рамапозаға тапсырды.
2023 жылғы 11 қаңтарда Еркін Қадырбекұлы Ахинжанов Қазақстан Республикасының Оңтүстік Африка Республикасындағы Төтенше және Өкілетті Елшісі болып тағайындалды.
Шарттық база[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Осы уақытқа дейін Қазақстан Республикасы мен Оңтүстік Африка Республикасы арасында мынадай шарттар жасалды[7]:
- Сыртқы істер министрліктері арқылы жұмыс істейтін ҚР Үкіметі мен Оңтүстік Африка Үкіметі арасындағы консультациялар туралы хаттама (Претория қаласында 2007 жылғы 22 шілдеде қол қойылған).
- ҚР және Оңтүстік Африка сауда-өнеркәсіп палаталары арасындағы ынтымақтастық туралы Меморандум (2007 жылғы 18 шілдеде Йоханнесбург қаласында қол қойылған).
Сауда-экономикалық ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан Республикасы мен Оңтүстік Африка Республикасы арасындағы тауар айналымы 2016 жылғы қаңтар-желтоқсанда 35,9 млн АҚШ долларын құрады (ҚР Статистика агенттігінің деректері бойынша)[8].
2015 жылғы желтоқсанда Астанада әскери және азаматтық техника өндірісі бойынша "Қазақстан Парамаунт Инжинириг" бірлескен компаниясының зауыты ашылды[9].
Мәдени ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Астанада өткен Дүниежүзілік көрме (ЭКСПО) '2017 аясында Оңтүстік Африка Республикасының Ұлттық күніне арналған салтанатты іс-шаралар өтті[10].
Консулдық ынтымақтастық [өңдеу | қайнарын өңдеу]
Елшіліктің Консулдық бөлімі, Оңтүстік Африка азаматтарымен жанұя құрған Қазақстан азаматтарымен және 2000 жылдан 2004 жылға дейінгі қезеңде Қазақстаннан 29 баланы асырап алған ОАР азаматтарының отбасыларымен тұрақты байланыс орнатып, оны ұдайы жалғастыруда.[11]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Казахстан открывает посольства во Вьетнаме и ЮАР (13 ноября 2013).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Назарбаев поехал в Африку (3 сентября 2002).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ В положительном решении вопроса поддержки кандидатуры Казахстана по линии «Юг-Юг» может оказать содействие ЮАР (31 октября 2012).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ МИД Казахстана и ЮАР провели очередной раунд политических консультаций 2 (11 октября 2013).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ IV раунд политических консультаций между ЮАР и Казахстаном (28 октября 2014).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ МИД РК и ЮАР провели политические консультации (12 ноября 2016).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Договорная база (6 ноября 2016).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Экономическое сотрудничество (6 ноября 2016).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Рысты Алибекова Броня крепка (1 декабря 2015).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Мейрамбек Байгарин Национальный день Южно-Африканской Республики отмечают на ЭКСПО-2017 (18 июля 2017).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Қазақстанның Оңтүстік Африка Республикасындағы Елшілігі Екіжақты қарым-қатынас. Тексерілді, 25 тамыз 2023.
