Қазақстан — Швейцария қатынастары
 | |
 Қазақстан |
 Швейцария |
Қазақстан — Швейцария қатынастары — Қазақстан Республикасы мен Швейцария Конфедерациясы арасындағы саяси қарым-қатынастары
Дипломатия[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1992 жылдың 1 маусымында дипломатиялық қатынастар орнады.
1996 жылы Қазақстанның Швейцариядағы Елшілігі ашылды.
1994 жылы Швейцарияның Қазақстандағы консулдығы ашылды (Алматы), 2008 жылы Елшілік болып өзгертілді (Астана).
Қазақстан Республикасының Швейцариядағы Елшісі - А.Бақаев (2019 жылдың қазан айынан бастап).
Швейцарияның Қазақстан Республикасындағы Елшісі - Д.Грихтинг (2021 жылдың қазаннан бастап).
Қазақстанның Швейцариядағы құрметті консулы - Дж.П.Периа (2017 жылдың қарашасынан бастап).
Саяси ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жоғарғы деңгейдегі байланыс[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Назарбаев[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ресми сапар - 2003 жылғы қаңтар.
Давостағы ДЭФ-ке қатысу - 1996, 1998, 2009 (Федералды Президент Х.Р. Мерцпен кездесу) және 2014 (Федералдық Президент Д.Буркхальтермен кездесу).
Швейцария Конфедерациясының Федералды Президенттері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2014 жылы - Д.Буркхальтер ЕҚЫҰ төрағасы ретінде Орталық Азияға сапары аясында
2017 жылы - Д.Лойхард "Астана - EXPO 2017" көрмесіне келді
2019 жылы 21-22 қараша - У.Маурердің ресми сапары.
Жоғары деңгейдегі байланыстар (2018-2019 жылдары).[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2018 жылғы 22-24 қаңтар - Премьер-Министрдің орынбасары Е.Досаев Давостағы ДЭФ-тегі Қазақстан Республикасы делегациясының басшысы ретінде.
2018 жылғы 2 ақпан - ҚР Қаржы министрі Б.Сұлтанов Бернге жұмыс сапары барысында Федералдық кеңесші, Федералдық қаржы департаментінің басшысы У.Маурермен кездесті.
2018 жылғы 12 ақпан - ҚР Денсаулық сақтау министрі Е.Біртанов Женеваға жұмыс сапары барысында Швейцарияның медициналық желісі Директорлар кеңесінің төрағасы Р.Лоретанмен кездесті.
2018 жылғы 10-12 шілде - Швейцарияның Федералды кеңесшісі, Федералды экономика, білім және зерттеу департаментінің басшысы Джылы Шнайдер-Амманның Қазақстанға сапары.
Парламентаралық ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2012 жылы Швейцария Конфедерациясының Федералды Жиналысында "Қазақстан-Швейцария" парламентаралық ынтымақтастық тобы құрылды (2 кездесу өтті: Берн қаласында 2013 жылы 28 қарашасы мен 2014 жылы 14 қазанында).
Швейцарияға сапарлар: Қазақстан Республикасы Сенатының депутаты Қ.Айтаханов (2012 жылғы желтоқсан), Қазақстан Республикасы Сенатының Төрағасы Қ.Ж.Тоқаев (23.10.2013), Қазақстан Республикасы Мәжілісінің Төрағасы Н.Нығматуллин (18.03.2014).
Қазақстанға сапарлар: Швейцария Федералды Жиналысы Кантондар Кеңесінің депутаты Ф.Ломбарди (2013 жылы қараша, 2017 жылы 10 тамыз - Астана, 2018 жылы 2 қазан - Алматы); Швейцарияның парламенттік делегациясы (2018 жылы 25-26 қазан аралығында Алматыда «Бір белдеу және бір жол» бастамасы бойынша панельдік талқылау).
Аймақаралық ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2016 жылдың мамыр айында Алматы қаласының әкімі Б.Байбек пен Лугано қаласының мэрі М.Боррадори ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды.
2017 жылдың тамыз айында Алматы облысының әкімі А.Баталов пен Тичино кантонының Қаржы-экономикалық департаментінің директоры К.Витта ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойды.
Негізгі оқиғалар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2018 ж.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қаңтар (Давос, ДЭФ) - АХҚО мен "Thomson Reuters" бірлескен сессиясы - «Those who dare win: exploring new frontiers» («Жеңуден қорықпаңыз: жаңа шекаралар ашу»).
9 наурыз - Цюрих қаласында Қ.Келімбетов бастаған АХҚО делегациясының «Blockchain leadership summit» қатысуы.
11 сәуір - Берн қаласында Қазақстан-Швейцария саяси консультацияларының 3-ші раунды өтті.
10-12 шілде (Астана) - Қазақстан-Швейцария Іскерлік кеңесінің 4-ші отырысы.
29 қазан - 2 қараша (Женева/Цюрих) - Қазақстанның туристік әлеуетінің презентациясы, «Kazakh Tourism» ҰК» АҚ мен «Switzerland Tourism» арасында ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.
2019 ж.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
12 сәуір (Берн/Женева) - ҚР Сыртқы істер министрінің орынбасары Е.Көшербаевтың Федералды Кеңестің Сауда келісімдері жөніндегі уәкілі Э.Боллингермен, "Stadler Rail CIS" бас директоры А.Люфтпен және ЮНКТАД Инвестициялар және кәсіпкерлік департаментінің директоры Джылы Джанмен келіссөздері.
26 маусым (Нұр-Сұлтан) - Сыртқы істер министрліктері арасындағы саяси консультациялар.
4 желтоқсан (Синген(ГФР)/Баден) - Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрі Б.Сұлтановтың "Stadler CIS", "Constellium Singen" және "ABB Switzerland" басшылықтарымен келіссөздері.
2020 ж.[өңдеу | қайнарын өңдеу]
21 қаңтар (Земпах) - Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрі Б.Сұлтановтың «Suisag» шошқа өсіру орталығының басшылығымен келіссөздері.
24 ақпан - Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі М.Тілеубердінің БҰҰ АҚК сессиясы аясында Швейцарияның Федералды кеңесшісі И.Кассиспен келіссөздері.
15 қазан (Берн, Цюрих, Винтертур) - Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрі Б.Сұлтановтың Сауда келісімдері жөніндегі Федералды кеңестің уәкілдері Э.Боллингер және М.Шлагенхофпен, «Economisuisse» қауымдастығының басшылығы, «Швейцария - ТМД» Бірлескен сауда палатасы мен «Bucher Industries», «Militzer & Münch», «Burckhardt Compression» компанияларының өкілдерімен келіссөздері.
Көпжақты ынтымақтастық[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2003 жылдан бастап Қазақстан Дүниежүзілік Банктің «Жаһандық экологиялық қор» Швейцария округтік тобының, ал 2010 жылдан бастап - ХВҚ мен Дүниежүзілік банктің жанындағы Швейцария округтік тобының мүшесі.
Швейцария Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төрағалық етуін, ДСҰ-ға кіруін және Еуропа-Азия форумына (ASEM) қосылуын қолдады. Тараптар БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне кандидаттарды өзара қолдау туралы уағдаласты (ҚР 2017-18 жылдары, ШК 2023-24 жылдары).
Швейцария сирияаралық келіссөздер мен Астана үдерісін жоғары бағалайды және Орталық Азиядағы су жобаларын қолдайды. 2017 жылғы 18-19 маусымда Астанада Федералды кеңесші Д.Буркхальтер «Орталық Азиядағы көгілдір бейбітшілік: 2030 жылға арналған күн тәртібі - су қауіпсіздігі және өзара тиімді өсім (Базель-3)» конференциясына қатысты, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Қ.К.Тоқаевпен және ҚР Сыртқы істер министрі Қ.Әбдірахмановпен кездесулер өткізді.
Құқықтық және консулдық мәселелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2019 жылы 5 ақпан - Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі, Бас Прокуратурасы, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі мен Швейцарияның Әділет Министрлігі, Сыртқы істер министрлігі сарапшыларының өзара құқықтық көмек бойынша техникалық консультациялары.
2019 жылы 19 наурыз - Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі, Жоғарғы Сот, Бас Прокуратура және Ішкі істер министрлігі басшылары орынбасарларының қатысуымен дөңгелек үстел.
2019 жылы 20 наурыз - Швейцария парламенті депутаттарының ЕҚЫҰ мен ЕКПА-дағы ұлттық делегациялар мүшелерінің қатысуымен дөңгелек үстел.
2020 жылы Коронавирус өршіген тұста Елшілік Қазақстанның 41 азаматына, оның ішінде 30 студентке Швейцариядан Қазақстанға жету бойынша көмек көрсетті. [1]
Экономикалық байланыс[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Орталық Азияның бес республикасынан Қазақстан Швейцарияның ең маңызды сауда серіктесі болып табылады. Екі ел арасындағы экономикалық қатынастар күшейіп, одан әрі өсу үшін айтарлықтай әлеует бар. Қазақстанның 2021 жылға арналған статистикасына сәйкес, Швейцария жалпы екіжақты сауда көлемі 1,3 миллиард АҚШ долларын құрайтын Қазақстанның 13-ші ірі сауда серіктесі болып табылады. Қазақстан Ұлттық Банкінің статистикасына сәйкес, Швейцария елдің үшінші ірі шетелдік инвесторы болып табылады (Нидерланды мен АҚШ-тан кейін). Қазақстанда 40-қа жуық швейцариялық компания тіркелген.
Қазақстандағы Швейцария азаматтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Шетелдегі швейцариялықтардың статистикасына сәйкес, 2022 жылдың соңында Қазақстанда 35 Швейцария азаматы өмір сүрген. [2]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ ҚР СІМ Екіжақты саяси қарым-қатынастар (қаз.). Тексерілді, 15 қыркүйек 2023.
- ↑ Швейцария СІМ Швейцария-Қазақстан екіжақты қатынастары (ағыл.). Тексерілді, 15 қыркүйек 2023.
