Қазақстан — Нидерланд қатынастары
 | |
 Қазақстан |
 Нидерланд |
Қазақстан — Нидерланд қатынастары — Қазақстан мен Нидерланд арасындағы екіжақты қатынастарға жатады. Нидерландның Астанада елшілігі бар. Қазақстанның Гаагада елшілігі бар.[1][2]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1992 жылы 10 қыркүйек дипломатиялық қарым-қатынастың орнауы;
2000 жылы 20 желтоқсан Атырау қаласында Нидерландтың Құрметті консулдігінің ашылуы;
2002 жылы Қазақстан Республикасында Нидерланд Елшілігінің ашылуы;
2003 жылы 17 маусым Амстердам қаласында Бас консулдықтың ашылуы;
2005 жылы 18 ақпан Амстердам қаласында Бас консулдық ҚР Нидерландтағы Дипломатиялық миссиясы болып ауыстырылды;
2019 жылы қазанынан бастап, Нидерланд Корольдігінің ҚР Елшісі болып Андре Карстенс тағайындалды (2019 жылы 11 қарашада ҚР Президентіне Сенім грамотасын табыс етті);
2020 жылы 30 қыркүйекте ҚР Нидерланд Корольдігіндегі Төтенше және Өкілетті Елшісі болып Асқар Қуанышұлы Жұмағалиев тағайындалды.
Экономикалық қатынастар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Екі ел арасында ауыл шаруашылығы, мұнай өнеркәсібі, химия өнеркәсібі және машина жасауда айтарлықтай сауда көлемі бар.[3]
Нидерланд Қазақстанға тікелей шетелдік инвестициялардың ең ірі көзі болып табылады. 1991 жылдан 2019 жылға дейін Нидерланддан Қазақстанға 90,4 миллиард доллар сомасына тікелей шетелдік инвестициялар жіберілді.[4][5] Голландиялық компаниялар 2019 жылы Қазақстан экономикасына 7 7,3 млрд инвестициялады, бұл биылғы жылы тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы көлемінің 30,2% құрады және Орталық Азия еліндегі ірі инвесторлар болып қала береді.[6]
2002 жылы қол қойылған екіжақты инвестициялық шарт тікелей шетелдік инвестициялар мен сауданы ынталандыратындай тиісті инвестициялар мен капиталды әділ өңдеу үшін негіздеме белгілейді.[7]
Саяси қарым-қатынас[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Жоғары деңгейдегі байланыстар:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасы Н.Ә.Назарбаев Нидерланда 2 мәрте болды (бірінші рет - 2002 ж. Беатрикс патшайымның шақыруымен ресми сапармен, екінші рет – Нидерландтың Премьер-Министрі М.Рюттенің шақыруымен Гаагада 2014 ж. 23-25 наурызда өткен Ядролық қауіпсіздік саммиті аясында).
Бұған қоса, Президент Н.Назарбаевпен Премьер-Министрі М.Рютте көпжақты кездесулер барысында 3 рет кездесті – Лиссабондағы НАТО Саммиті (2010 ж. қараша), Миландағы (2014 ж. қазан) және Брюссельдегі (2018 ж. қазан) АСЕМ форумдары кезінде.
ҚР Премьер-Министрі Нидерландта 1 рет болды (НК Премьер-Министрі М.Рюттенің шақыруымен 2019 ж. 30 қазанда ҚР Премьер-Министрі А.Маминнің Гаагаға ресми сапары орын алды).
Нидерланд Премьер-Министрі Қазақстанда 2 рет болды (2010 ж. 1-2 желтоқсанда Астанада өткен ЕҚЫҰ Саммитіне қатысты және 2015 ж. 2 желтоқсанда Нидерланд Премьер-Министрі М.Рюттенің Астанаға ресми сапары болып өтті).
Бұдан бөлек ҚР Премьер-министрі К.Мәсімов Премьер-Министрі М.Рюттемен 2015 ж. Боаода өткен Азиялық Іскерлік форумы аясында және Ұлан-Батырда 2016 ж. 14-15 шілде аралығындағы АСЕМ форумы кезінде кездесті.
Жоғарғы деңгейдегі кездесулер:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қазақстан мен Нидерланд Сыртқы істер министрлері М.Тәжин мен Ф.Тиммерманс Гаага мен Астанаға 2009 және сәйкесінше 2014 жылдары ресми іссапарлрамен болып қайтты.
Сонымен қатар НК Сыртқы істер министрі С.Блоктың ҚР Сыртқы істер министрлері Қ.Әбдірахмановпен ЕЫҚҰ СІМК (2018 ж. 7 желтоқсан Италия) және (2019 ж. 9 шілдеде Словакияда) ЕЫҚҰ СІМК кезінде Б.Атамқұловпен кездесулері болып өтті.
Парламентаралық қарым-қатынас
Нидерландқа іссапарлар:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Парламентаралық қарым-қатынастардың негізі әлеуметтік-мәдени мәселелер Комитеті Төрағасы А.Бижанов бастаған ҚР Парламенті сенаторларының делегациясының 2010 ж. Нидерландқа сапары кезінде қаланды.
2015 ж. мамырда Қ.Жақыпов Қазақстан Президентініӊ арнайы өкілі ретінде ҚР БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне кандидатурасын алға жылжыту мақсатымен Нидерландқа іссапары болып өтті.
2019 ж. ақпанда ҚР Парламентінің Мәжілісінің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы М.Т.Ерманның Нидерландтың Сенатының Президенті А.Брукерс-Кнолмен және Нидерландтың Парламентінің Палата өкілдерінің Халықаралық істер Комитетінің Төрағасы П.Дейкстрамен кездесуі болып өтті.
Қазақстанға сапарлар:[өңдеу | қайнарын өңдеу]
2012 ж. қыркүйекте Нидерландтың Парламенті Сенатының Президенті Р.Ван дер Линденнің Қазақстанға сапары болды. [8]
2015 жылы Нидерланд премьер-Министрі Марк Рютте Нұрсұлтан Назарбаевпен Астанада кездесіп, Еуропалық Одақ пен Қазақстан арасындағы Кеңейтілген әріптестік пен ынтымақтастық туралы келісімді растады.[9]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстанның Гаагадағы елшілігі.
- ↑ Нидерландының Астанадағы елшілігі.
- ↑ Relations the Netherlands - Kazakhstan.
- ↑ Kazakhstan attracts $330 billion FDI since 1991.
- ↑ Kazakhstan - Foreign Direct Investment and Foreign Portfolio Investment Statistics.
- ↑ Kazakhstan attracts $24.1 billion of FDI in 2019, $350 billion since independence.
- ↑ Agreement on encouragement and reciprocal protection of investments between the Republic of Kazakhstan and the Kingdom of the Netherlands.. unctad.
- ↑ Қазақстан Республикасының Нидерланд Корольдігіндегі Елшілігі Екіжақты қарым-қатынас (қаз.). Тексерілді, 12 қыркүйек 2023.
- ↑ Dutch PM Rutte lauds new EU-Kazakhstan partnership agreement.
