Амбелаундар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Амбелаундар
Бүкіл халықтың саны

6 000

Ең көп таралған аймақтар

Индонезия Индонезия

Тілдері

амбелау тілі, малай тілі

Діні

ислам (мұсылман-сүнниттер), христиандық (протестанттар)

Амбелаундар — Шығыс Индонезиядағы амбон-тимор халықтарының бірі (Банда мүйісіндегі Амбелау аралы). Олар сонымен қатар Буру аралында және Малай архипелагының кейбір басқа аралдарында тұрады. 2000 жылдардың соңындағы есеп бойынша саны 6 000 адамды құрады.[1]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар амбелау тілінде немесе Батыс буруан тілінде, сондай-ақ буруан және малай тілінің амбон диалектісінде сөйлейді.

Амбелаундардың қоныстану аймағы ашық қызғылт түспен белгіленген

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Басым бөлігі – сунниттік мұсылмандар, қалғандары – протестанттық христиандар. Сонымен бірге кейбір бөлігінде дәстүрлі жергілікті наным-сенімдердің қалдықтары сақталған.

Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

16-17 ғасырларда дәмдеуіштер өндірісімен және саудамен айналысады. 17 ғасырдың 1 жартысында қоғамның экономикалық құрылымын голландиялық отаршылдар қиратып, амбелауандардың көпшілігі қуылды немесе жойылды.

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Амбелаундардың негізгі кәсібі – көршілес Буру аралында саго өндіру.[2] Индонезияның таулы жері мен тасты топырағы осы бөлігінде дәстүрлі күріш өсіруді дамытуды қиындатады. Құнарлы топырақтың салыстырмалы түрде шағын учаскелерінде, негізінен жағалауда жүгері, саго, тәтті картоп, какао, кокос пальмасы, сондай-ақ дәмдеуіштер - қалампыр және мускат жаңғағы өсіріледі. Көбінесе жабайы шошқа бабируссалар үшін аң аулау жиі кездеседі. Балық аулау барлық жерде дамымаған (ең маңыздысы — Масавой және Улима ауылдарында), негізгі кәсіптік түрі — тунец.

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Амбелаундар жағалаудағы 7 ауылды (бена) мекендейді. Олар экзогамдық тектерге бөлінетін 22 патрилинейлік топтарды құрайды. Дәстүрлі тұрғын үйлері - бамбуктан жасалған қаңқалы үйлер, көбінесе қадаларда орналасқан. Төбелері пальма жапырақтарымен немесе қамыспен жабылған, 20 ғасырдың ортасынан бастап жабынқыш кең таралған.

Амбелаундардың ұлттық киімі Индонезия халықтарының көпшілігінің киіміне стилі жағынан ұқсас - ерлерге арналған саронг пен ұзын жеңді көйлек, әйелдерге арналған саронг және қысқа күртеше. Дегенмен, киімдегі дәстүрлі түстері - мерекелік көйлектерде қызыл түстің әртүрлі реңктері басым.[3]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Словари и энциклопедии на Академике https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1726799
  2. Энциклопедия народов мира. Амбелауанцы http://www.etnolog.ru/people.php?id=AMBE
  3. НАРОДЫ АЗИИ АМБЕЛАУАНЦЫ https://nations.su/asia/ambelau.html