Таойлар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Таойлар
Бүкіл халықтың саны

63 000

Ең көп таралған аймақтар

 Вьетнам,  Лаос

Тілдері

со-куй

Діні

дәстүрлі сенімдер

Таойлар — Орталық Вьетнам мен Лаоста тұратын кхмер таулы тобының мон-кхмер халқы. Жалпы саны 63 мың адам.[1] Таои құрамына пако, бахи, тауот (катуа) субэтникалық топтары кіреді, мәдениеті жағынан бру мен катқа жақын.

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тілі - со-куй.[2][3]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дінге сенушілердің діни наным-сенімдері - дәстүрлі сенімдер.[4]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар қолмен атқарылатын егіншілікпен (күріш, жүгері, түйнек, көкөністер), мал шаруашылығымен (негізінен буйволдар мен бұқалар өсіріледі, негізінен сату үшін) және терушілікпен айналысады. Лаоста таойлар кофе өсіре бастады. Қолөнер нашар дамыған.[5]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Отбасы шағын, неке патрилокальды. Туысқандық некелер жиі кездеседі. Қарым-қатынас есебі екіжақты немесе патрилинейлік. Негізгі әлеуметтік бірлік – көршілік қауымдастық (вел). Таойлардың өздерінің тотемдері бар (қант қамысы, сусар, ит және т.б.) бірнеше экзогамдық руларға бөлінеді.

Таой ауылы

Елді мекендерінің ортасында дөңгелек пішінді коммуналдық үйі болды. Тұрғын үйлері екі түрде: қадалы және жерде орналасқан. Төбесі сопақ пішінді, жақтауында құс басы түріндегі оюлары бар. Таойлардың ұзын үйлері (100 м-ге дейін) сақталынған. Қабырғалар бойындағы кеңістік шағын отбасыларға арналған шағын «бөлмелерге» бөлінген. Орталықта бірнеше жұп тұратын тар дәліз бар.

Ерлер денені жабатын мата бөлігі, көйлек, жамылғы шекпен киеді, әйелдер ұзын белдемше, жемпір киеді. Зергерлік бұйымдар алуан түрлі: піл сүйегінен сырғалар, моншақтар, білезіктер, тарақтар. Үстіңгі алдыңғы тістерді егеу және бет пен денеге татуировка жасау дәстүрі сақталған.

Дәстүрлі тағамы – күріш, көкөністер, азырақ ет пайдаланады.[5]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Таой https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1646425
  2. Значение слова ТАОЙ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1846212.html
  3. Современная энциклопедия ТАОЙ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/11085-%D0%A2%D0%90%D0%9E%D0%99
  4. Значение слова таой https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%82%D0%B0%D0%BE%D0%B9
  5. a b народы мира / Таой http://www.etnolog.ru/people.php?id=TAOY