Лису

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Лису
Бүкіл халықтың саны

1,1 млн.

Ең көп таралған аймақтар
 Қытай

634 900

 Мьянма

157 000

 Тайланд

18 000

 Үндістан

2 400

Тілдері

лису тілі, қытай тілі

Діні

дәстүрлі діндер, протестантизм,католицизм,буддизм

ЛисуҚытайдың оңтүстігінде, Мьянманың іргелес аудандарында, Таиландта тұратын халық.[1] Олар Қытайдың оңтүстік-батысында 634,9 мың адам. (2000, халық санағы), Мьянманың солтүстік-шығысында 157 мың адам (2009), Таиландтың солтүстік-батысында 18 мың адам, және солтүстік-шығыс Үндістан 2,4 мың адам тұрады. Жалпы саны 1,1 миллион адамнан асады.[2]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар қытай-тибет отбасының тибет-мьянма тобының лису тілінде сөйлейді. Диалектілер: лису, кесопо, косопхо, липха, липхо, ну-чиан. Качинский және қытай тілдері де кең таралған.

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар дәстүрлі нанымдарды ұстанады, Қытайда 50%-ға дейін протестанттар және католиктер, Үндістанда буддистер бар.

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі кәсібі – суармалы және таудағы егіншілік (күріш, жүгері, арпа, тары, апиын өсіру), аңшылық, мал шаруашылығы (ұсақ мал: жүннен маталар жасау үшін пайдаланылады), сауда (әсіресе Үндіқытай елдерінде).[3]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Патрилинейлік рулар (Үндістанда чево, Қытайда зо) болды. Марқұмдар отбасылық зираттарға жерленді. Отбасы шағын, неке патрилокальды. Ажырасқан жағдайда әйелінің бастамасы бойынша мүлкі мен балалары күйеуінің үйінде қалды, күйеуінің бастамасы бойынша қыздар шешесінде, ұлдар әкесінде қалды. Кейбір жерлерде рулар арасында неке алмасу байқалады.

Дәстүрлі елді мекендері қыстақ түрінде, тауда – бөренелерден салынған жер үйлер, аңғарларда – қадаларда орналасқан қаңқалы үйлер.[3]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Лису (народ) https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/315371
  2. Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2175834 Мұрағатталған 8 тамыздың 2022 жылы.
  3. a b народы мира / Лису http://www.etnolog.ru/people.php?id=LISU