Ицзу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
йи, й, ий
Ицзу
Бүкіл халықтың саны

7,8 млн

Ең көп таралған аймақтар

 Қытай,  Вьетнам

Тілдері

ицзу тілі

Діні

даосизм, дәстүрлі наным-сенімдер

Ицзу (йи, й, ий) — Оңтүстік Қытайдағы халық.[1] Сондай-ақ негізгі этникалық топқа жақын ұлттарды қамтиды: носу, аси, сани, ачже, лалоба.[2] Жалпы саны 7,8 млн. адам. (2000 ж.санақ). Бірнеше Ицзу топтары солтүстік Вьетнамда (3,3 мың адам - (1999, халық санағы) және Лаоста тұрады.[3] Негізінен Юньнань, Сычуань (Ляньшань аймағында), Гуйчжоу провинцияларында, Гуанси-Чжуан автономиялық ауданында тұрады.[4]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тілі - ицзу,[5] қытай-тибет отбасының тілі.[6]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сенушілер – даошылар, конфуцийшілер, кейбіреулері дәстүрлі наным-сенімдерді ұстанады.[7]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ицзулар егіншілікпен (жүгері, қарақұмық, күріш, бұршақ, таро) және мал шаруашылығымен (ірі және ұсақ мал, шошқа, жылқы), тауда аңшылық, терушілікпен айналысады. Керамика, тоқымашылық, ұсталық өнері дамыған.[8]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Отбасы шағын. Дәстүрлі отбасылық әдет-ғұрыптары - әмеңгерлік, әйелді сатып алу және алып қашу.

Елді мекендері күзет мұнараларымен қоршалған төбесі бар 8-10 ағаштан немесе сиректеу тастан жасалған үйлерден тұрады.

Ерлер шалбар, күртеше, жүннен тоқылған ұзын шапан (чарва), тақия, әйелдер – жүн белдемше мен күрте, мереке күндері – ою-өрнекті алжапқыш, иығына лента тағып жүреді, киімдерінде қара түс басым. Күміс сырғалар мен білезіктер жиі кездеседі.

Негізгі тағамы – ет қосылған жарма, көкөніс, бұрыш, тандыр нандар, қырыққабат қосылған сорпалар. Сусыны - сүт, май және тұз қосылған шай.[8]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Ицзу http://www.etnosy.ru/taxonomy/term/1067
  2. Современная энциклопедия ИЦЗУ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4581-%D0%98%D0%A6%D0%97%D0%A3
  3. Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2029309 Мұрағатталған 9 тамыздың 2022 жылы.
  4. Ицзу https://megabook.ru/article/%D0%98%D1%86%D0%B7%D1%83
  5. Современная энциклопедия - ицзуи http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/iczu
  6. Значение слова ицзу https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%B8%D1%86%D0%B7%D1%83
  7. Большой энциклопедический словарь. 2012 https://slovar.cc/enc/bolshoy/2088462.html
  8. a b народы мира / Ицзу http://www.etnolog.ru/people.php?id=ITSZ