Сантяй
| каолан-санти, шантяй | |
| Сантяй | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
172 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Сантяй (өз атауы; каолан-санти, шантяй)[1] — Вьетнамның солтүстік-шығысындағы тай тобының халқы.[2] Сантяйлар субэтникалық топтарға бөлінеді: сантяй немесе санти және каолан. Шамамен 172 мың адамды құрайды.[3] Сантяйлар Вьетнамға Қытайдың оңтүстігінен шамамен 400 жыл бұрын келген.
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілі - сантяй тілі.[4] Каоландар каолан тілінде сөйлейді. Вьетнам тілі де кеңінен таралған.
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі нанымдар сақталған, бір бөлігі конфуцийлер, буддистер және даосистер.[5]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі кәсібі – суармалы егістік, негізінен күріш өсіру, мал шаруашылығы және балық аулау. Балықты шанышқымен, қармақпен ұстайды.[6]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Отбасы шағын. Қоғамның әлеуметтік құрылымы патрилинейлік. Дәстүрлі нанымдар ата-баба культімен, аграрлық культтермен сипатталады. Негізгі мереке - жаңа жыл. Сантяйлар лирикалық, тұрмыстық, жанрлық әндерге және би фольклорына бай.
Елді мекендер 20-30 үйден, өзен жағасында шашыраңқы орналасқан. Дәстүрлі қадалы үйлері, тай үйлеріне ұқсас, соңғы уақытта қадасыз үйлер кең таралған - төрт бұрышты шатыры бар ағаш үйлер.
Әйелдер бүйірлерінде түрлі-түсті аппликациялары бар қара немесе қою көк халаттар, бай ою-өрнекті көкірекшелер, ұзын шалбар киіп, белбеу тағады. Ер адамдар тай киіміне көшті.[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Современная энциклопедия САНТЯЙ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/10002-%D0%A1%D0%90%D0%9D%D0%A2%D0%AF%D0%99
- ↑ Значение слова сантяй https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%8F%D0%B9
- ↑ Сантяй https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1862627
- ↑ Значение слова САНТЯЙ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1845134.html
- ↑ Современная энциклопедия Сантяй https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/206219-santyay/
- ↑ a b народы мира / Сантяй http://www.etnolog.ru/people.php?id=SNTY
