Бхумидж
| Бхумидж | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
800 000[1] | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Бхумидж — Үндістанда тұратын Мунд тобының халқы. Жалпы халық саны 800 мыңнан асады. Батыс Бенгалияда 300 мың, Орисса штатында 240 мыңнан астам және Джарханд штатында 160 мың адам тұрады.[2]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілі мундари тілі,[3] хинди және бенгал тілдері де жиі кездеседі.
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бхумидждердің шамамен 90% -ы индуистер, бірақ дәстүрлі нанымдардың қалдықтары әлі де күшті.
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Герберт Хоуп Рисли 1890 жылы Бхумидждер Субарнареха өзенінің екі жағында тұратынын атап өтті. Ол Бхумидждің шығыс тармағы тек бенгал тілінде сөйлейтінін айтты. Оның айтуынша, бұл Мунд тобы шығысқа қарай жылжып, басқа мундтармен байланысын жоғалтып, кейінірек үнді әдет-ғұрыптарын қабылдады. Чхота Нагпур үстіртіне жақын тұратындар әлі де мундтармен тілдік байланысты сақтаған, ал шығысқа қарай өмір сүретіндер бенгалиді өз тілі ретінде қабылдады. Дхалбхумда маңында (Батыс Бенгалия) олар толығымен индуизмге жатады. Британдық билік кезінде көптеген бхумидждер заминдар деп аталып, ал кейбіреулері Раджа атағын алды, калғандары Сардар деп аталды. Дегенмен, олардың барлығы да әлеуметтік баспалдақпен көтеріліп, аймақтағы ағымға сәйкес өздерін кшантарлар деп жариялады.[4]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі дәстүрлі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік. Олар сонымен қатар аң аулау, балық аулау, терушілік, себеттер мен төсеніштерді тоқумен айналысады, жалданып жұмыс істейді.[5]
Олардың кейбіреулері ұсақ саудамен айналысса, кейбіреулері Ассамның шай аудандарына қоныс аударды. Джаркханд пен Бихарда бхумидждер бүгінде ауыл шаруашылығына, балық аулауға, аңшылыққа және орман шаруашылығына тәуелді. Егіншілікпен айналыспайатын бхумидждер джунглиде құстар мен жануарларды аулайды және ұстайды, қара жұмысшы ретінде жұмыс істейді. Түрлі маусымдық орман өнімдері олар үшін қосымша табыс көзі болып табылады. Жалдамалы еңбектен және мал шаруашылығынан алынған табыстар бхумидждер үшін өмір сүруінің негізгі көзі болып табылады.
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әулеттік руларға бөліну, тотемизм, қалыңдық бағасы, үйленбеген жастардың үйлері (ұлдар мен қыздар үшін бөлек) сақталған. Тұрғын үйлері қаңқалы, бір және екі бөлмелі, сабанмен, жапырақтармен, тақтайшалармен жабылған.
Ерлер киімі – шалбар, жейде, дхоти, лунга,сәлде, әйелдердікі – қысқа сари, блуза. Жас қыздарға зергерлік бұйымдар ұнайды: мұрын сақиналары, сырғалар, моншақтар және жезден жасалған білезіктер.
Негізгі азық-түлік өнімдеріне ет, балық, тары, жүгері, бұршақ дақылдары жатады. Күріш олардың негізгі тағамы болып табылады және жыл бойы тұтынылады. Олар вегетариандық емес, бірақ шошқа етін немесе сиыр етін жемейді. Бумидж сонымен қатар ақ құмырсқаларды (термиттерді) және жәндіктерді жейді. Олар әдетте күріш сырасы мен тодди сияқты сусындарды ішеді.
Кез келген қоғамдық немесе діни мерекеге бүкіл қауым қатысады. Адамдар мадала (барабан) әуенімен билейді және сәйкесінше діни және романтикалық әндерді айтады.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Значение слова бхумидж https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%B1%D1%85%D1%83%D0%BC%D0%B8%D0%B4%D0%B6
- ↑ Словари и энциклопеди на Академике https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1760362
- ↑ Иллюстрированный энциклопедический словарь БХУМИДЖ https://1598.slovaronline.com/1888-%D0%B1%D1%85%D1%83%D0%BC%D0%B8%D0%B4%D0%B6
- ↑ Бхумидж https://ru.knowledgr.com/08429330/%D0%91%D1%85%D1%83%D0%BC%D0%B8%D0%B4%D0%B6
- ↑ Әлем халықтарының энциклопедиясы. Бхумидж http://www.etnolog.ru/people.php?id=BHUM
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
