Квакиутл
| кваквакевакв | |
| Квакиутл | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
3 500 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Квакиутл (кваквакевакв) — Канададағы вакаш тобындағы үндіс халқы. Олар Ванкувер аралының солтүстігінде және Британдық Колумбия провинциясында тұрады. Саны 3,5 мыңға жуық адамды құрайды.
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілі - квакиутл тілі, вакаш тілдерінің солтүстік тобына жатады. Қазіргі уақытта ағылшын тілімен ауыстырылды. [1]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Олардың діні шаманизм мен анимизмге негізделген.[2]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Квакиутлдер дәстүрлі түрде аңшылық, терушілік және балық аулаумен айналысты. Кей аймақтарда, мысалы, лосось балық аулау үшін пайдаланылатын жерлерде тұрақты ағаш құрылымдарды салған. Квакиутлдер теңіз өміріне үлкен сенім артты және қажет нәрсені ұстау үшін көптеген құрылғыларды, соның ішінде арнайы торлар мен тұзақтарды пайдаланды. Олар ағашты ыдыс-аяқ пен тұрмыстық заттарды жасау үшін пайдаланды және себеттер мен көрпелер сияқты сәнді тоқыма бұйымдарын жасады.[3] Қазіргі заманғы квакиутлдер жоғары ассимиляцияланған (55%) және өнеркәсіп пен қызмет көрсету саласында жұмыс істейді.
Тұрмыс салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Әлеуметтік стратификация мен құлдық болды. Ортақ қыстауы бар 30-ға жуық дербес аумақтық топтар (тайпалар) белгілі. Тайпа мұрагерлік көсем басқаратын 7 ру қауымынан (немайма) тұрды. Немайманың иелігінде балық аулау орындары мен салтанатты лауазымдар (рангалар) жиынтығы болды (барлығы 794 лауазым). Көбінесе некелер немаймалардың арасында болды, бірақ рулық ақсүйектер арасында отбасында артықшылықтарды сақтау үшін эндогамдық туыстық некелерге рұқсат етілді. Неке қонысы негізінен патрилокальды болып табылады.
Дәстүрлі ауылдардағы үйлері теңізге қарап салынған. Үйдің орталық бағаналары ойылып, таңбалармен боялған. Үйге бір туыстық топтың төрт отбасы орналасқан, әрқайсысының бұрышта жеке камині бар. Жеке аумақтар қоршалған. Әрбір ауылда бір немесе бірнеше салтанатты үйлер болды. 19-ғасырдың аяғында үйлер үшкір шатырлары бар ұсақталған ағаштан тұрғызылды.
Тағамдары негізінен теңіз өнімдері: ұлулар, лосось, палтус және басқа теңіз жануарлары. Балық ыстау арқылы кептірілді. Балық майы (эвлахон) сонымен қатар маңызды тағамдық қоспа болды. Олар сондай-ақ жидектерді, теңіз шөптерін, тамырларды, тау ешкісін, бұлан мен бұғыларды жеді.
Жылы мезгілде әйелдер балқарағай қабығынан жасалған алжапқыш киді, ал ерлер жалаңаш жүрді. Әйелдер жаңбырда су өткізбейтін себеттер қалпақшалары мен балқарағай қабығынан жасалған пончо киген. Квакиутл халқына кедр қабығынан жасалған ұзын сары киімдер тән болды. Әйелдер білезік, алқа таққан.[4][5]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ https://shangomask.livejournal.com/1885.html?ysclid=lqduvt9umk93751592
- ↑ https://ru.rozsavagecoaching.com/8826-what-type-of-clothing-did-the-kwakiutl-tribe-wear
- ↑ https://ru.411answers.com/a/kakie-fakty-o-plemeni-kvakiutl.html
- ↑ http://www.etnolog.ru/people.php?id=KVAK
- ↑ https://what-when-how.com/native-americans/kwakiutl-native-americans-of-the-northwest-coast/