Банда (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
янгере
Банда
Бүкіл халықтың саны

1,3 млн.

Ең көп таралған аймақтар

 Орталық Африка Республикасы,  Конго Демократиялық Республикасы

Тілдері

банда тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Банда — Орталық Африка Республикасында (Убанги мен Шари өзендерінің аралығында), Конго Демократиялық Республикасында, сондай-ақ Камерунда тұратын халық. Саны 1 300 000 адамнан асады.[1]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Банда халқы банда тілінде немесе убангу тілдері деп аталатын Нигер-Конго отбасына жататын тілдерде сөйлейді.

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бандалардың көпшілігі жергілікті дәстүрлі нанымдарды сақтайды, аз бөлігі христиандар.[2]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі кәсіптері – тропиктік қолмен атқарылатын ауыспалы егіншілік (тары-элевсин, жүгері, күнжіт, құмай, жержаңғақ, сиыр бұршақ, маниок, мақта), бау-бақша, мал шаруашылығы. Аралас дақылдар тән. Еңбек құралдары – балта, кетпен. Ағаш ою, керамика өнері дамыған, ыдыстар геометриялық оюлармен көмкерілген.[3]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі қоғамдық ұйымның негізін үлкен отбасы қауымдастығынан тұратын ауылдық қауымдар құрайды. Туыстық есеп патрилинейлік болып табылады. Неке вирилокалды.

Бандалар үлкен ықшам ауылдарда тұрады. Тұрғын үйлері төртбұрышты, қаңқалы, тоқылған қабырғалары балшықпен сыланған және биік пирамидалық сабан төбесі бар.

Дәстүрлі киім - денені орайтын мата кесіндісі.

Негізгі тағамдары – тары ботқасы, көкөніс, сүт, балық.


Мақала бастамасы Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.
Бұл үлгіні қарау Бұл үлгіні талқылау Бұл үлгіні өңдеу
Африка халықтары
Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі
Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде
  1. ↑ Банда https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/308807
  2. ↑ Российские универсальные энциклопедии Брокгауз-Ефрон и Большая Советская Энциклопедия объединенный словник http://gatchina3000.ru/great-soviet-encyclopedia/bse/094/330.htm
  3. ↑ народы мира / Банда http://www.etnolog.ru/people.php?id=BNDA
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Банда_(халық)&oldid=3138409» бетінен алынған