Лимба (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Лимба
йимбе
Бүкіл халықтың саны

375 000

Ең көп таралған аймақтар
 Сьерра-Леоне

370 000

 Гвинея

5 000

Тілдері

лимба (йимба) тілі

Діні

христиандық, ислам

Лимба (йимбе) — негізінен Сьерра-Леонеде тұратын ұлт. Жалпы саны 375 мың адам. Сьерра-Леонеде 370 мың адам, Гвинеяда – 5 мың адам.[1]

Тілі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар нигер-кордофан отбасының Батыс Атлантикалық тобының лимба (йимба) тілінде сөйлейді. Диалектілер (немесе диалектілер): бирива, камуке, келенг, сафроко, села, тонко, варавара. Жазуы 20 ғасырдың басынан латын әліпбиіне негізделген.[2]

Діні

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізінен христиандар 55%, ислам 40%, дәстүрлі нанымдар 5%.[3]

Кәсібі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лимбалар негізінен Сьерра-Леоненің Солтүстік провинциясының саванналары мен ормандарында тұратын күріш өсірушілер, саудагерлер және аңшылар. Негізгі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (ямс, тары, жержаңғақ, майлы пальма) және қолөнер (тоқымашылық, керамика, ұсталық, ағаш ою).[4]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі әлеуметтік ұйымға үлкен отбасылық қауымдастықтар, патрилиндік ата-баба ұйымы, құпия одақтар (кпанкпания, кофунг, рагбенле), жас топтары, ерлер бірлестіктері кіреді. Неке вирилокалды. Отарлауға дейінгі кезеңде 16 көсемдік құрылды, олар XVI ғасырда Сапи конфедерациясының құрамына кірді.

Олар шөппен немесе сабанмен жабылған конустық төбесі бар дөңгелек сазды үйлерде тұрады.

Дәстүрлі киім — мықындарына байланған таңғыш.

Тағамдары негізінен өсімдік тектес тағамдардан тұрады – ащы соусы бар түрлі бұқтырылған тағамдар мен жармалар, пальма майы қосылған қайнатылған, қуырылған және пісірілген түйнектер, пальма шарабы, сыра.

Негізгі фольклорлық жанрлар - ертегілер, әндер, мақал-мәтелдер.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Современная Энциклопедия http://www.aggregateria.com/L/limba.html
  2. ↑ ИЛЛЮСТРИРОВАННЫЙ ЭНЦИКЛОПЕДИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ https://sanstv.ru/dict/%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D0%B0
  3. ↑ Народ Лимба https://alphapedia.ru/w/Limba_people_(Sierra_Leone)
  4. ↑ Народы и культуры Лимба https://travel-journal.ru/ethno/39/909/
Бұл үлгіні қарау Бұл үлгіні талқылау Бұл үлгіні өңдеу
Африка халықтары
Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі
Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Лимба_(халық)&oldid=3175400» бетінен алынған