Тсаанги
| канги, ньеби | |
| Тсаанги | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
115 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
 Конго Республикасы |
56 000 |
 Габон |
55 000 |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі наным-сенімдер | |
Тсаанги (канги, ньеби)[1] — Орталық Конгодағы және Габонның шекаралас аудандарындағы банту халқы. Жалпы саны 115 мың, Конго Республикасында - 56 мың адам, Габонда - 55 мың адам.[2]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілі - тсаанги тілі.[3]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Көпшілігі дәстүрлі наным-сенімдерді ұстанады, ата-баба культі бар.[4]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (маниок, ямс, тәтті картоп, ұннан жасалған банан) және жинау (кола жаңғағы). Көптеген ер адамдар ағаш кесу, май пальмасы, жержаңғақ және кофе плантацияларында жұмыс істейді. Азық-түлік дақылдарын негізінен әйелдер егістік алқаптарында және бақшасында өсіреді. Дәстүрлі қолөнерден - ағаш ою (маскалар, тұрмыстық заттар, музыкалық аспаптар) дамыған.[5]
Тұрмыс салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Патриархалдық-қауымдық қатынастар басым. Негізгі әлеуметтік құрылым - бұл туыстық қатынастың матрилинейлік есебі бар үлкен қауымдастық.
Ауылдар өзендер немесе жолдар бойында жинақы орналасқан. Тұрғын үйлері тікбұрышты, қаңқалы, қабырғалары бұтақтар мен шыбықтардан тоқылып, төбесі пальма жапырақтарымен жабылған. Ағаш құрылымдар көбінесе оюлармен безендірілген. Пальма ағаштарының астында астық қоймалары орналасқан.
Киімдерді еуропалық үлгіде.
Тағамдары - өсімдік тектес тағамдар: ұнтақты банан, ямс пасталары мен ботқалары, көкөністер мен жемістерден жасалған тұздықтар, сонымен қатар балықты түтынады.
Музыкалық және би фольклоры дамыған (оның ішінде ксилифонның дыбыстарына билеу).[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Современная энциклопедия - тсаанги http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/tsaangi
- ↑ Современная энциклопедия Тсаанги https://my-dict.ru/dic/sovremennaya-enciklopediya/207774-tsaangi/
- ↑ ТСААНГИ http://www.aggregateria.com/T/tsaangi.html
- ↑ Современная энциклопедия ТСААНГИ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/11591-%D0%A2%D0%A1%D0%90%D0%90%D0%9D%D0%93%D0%98
- ↑ Народы и культуры Тсаанги https://travel-journal.ru/ethno/46/1362/
- ↑ народы мира / Тсаанги http://www.etnolog.ru/people.php?id=TSAA
