Сомба
| бетаммар, беилитамари | |
| Сомба | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
330 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі нанымдар |
Сомба (бетаммар, беилитамари) — Бенинде және Тогода тұратын халық. Пенджари мен Веме өзендерінің жоғарғы ағысында қоныстанған. Берба, соруба (бесорубе), билапила және натембаның туысқан халықтарымен бірге халық саны 330 мыңнан асады.[1] Тогода олар Тамберма деген атпен белгілі.[2]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тілі - сомба тілі, гур (орталық бантоид) тобына жатады.[3]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сомба халқының көпшілігі пұтқа табынушы және әлемдік діндерді қабылдамайды, сиқыршылық және ата-бабалар культі туралы ежелгі дәстүрлі нанымдарын ұстанады.[4]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (фонио, тары, күріш, жүгері, бұршақ, жержаңғақ, көкөністер), ішінара мал ұстайды. Маусымдық жұмыс кең тараған.[5]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі әлеуметтік бірлік -бұл үлкен отбасылық қауымдастық. Туыстық есеп патрилинейлік болып табылады.
Елді мекендер шашыраңқы орналасқан. Көп балалы отбасының үйі – мұнара тәріздес (тата), конустық төбесі бар саз балшықтан тұрғызылған үш қабатты үй, (төменгі қабатта қора мен шаруашылық бөлмелері бар, жоғарғы қабаты тұрғын үй, көбінесе мұнда астық сақталады).
Қазіргі заманғы ерлер киімі - зығыр жейделер мен шорт, әйелдер - түрлі-түсті кең көйлектер, белдемше және ақ жемпірлер.
Негізгі тағамдары – тары, күріш пен жүгеріден жасалған бәліштер мен ботқалар, тары сырасы, көкөністер мен жемістерден жасалған ащы дәмдеуіштер, сүт.
Халық ауыз әдебиетінің негізгі жанрларына ән, ертегі, мақал-мәтелдер жатады.[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Большая советская энциклопедия https://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/134377/%D0%A1%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%B0
- ↑ Народность стрелков из лука, колдунов и строителей замков https://ethnography-ru.livejournal.com/272486.html
- ↑ Большая советская энциклопедия СОМБА https://bse.slovaronline.com/42808-SOMBA
- ↑ Племена Сомба https://dzen.ru/a/W-CxmvejUACqAdK2
- ↑ Народы и культуры Сомба https://travel-journal.ru/ethno/45/1266/
- ↑ народы мира / Сомба http://www.etnolog.ru/people.php?id=SOMB
