Бура (халық)

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
(кводжеффа, хуве, хувийа; өз атауы — bura «адамдар»)
Бура
Бүкіл халықтың саны

1 млн.

Ең көп таралған аймақтар

 Нигерия  Камерун

Тілдері

хауса тілі және канури тілі

Діні

суннизм

Бура (кводжеффа, хуве, хувийа; өз атауы — bura «адамдар») — Нигерия-Камерун шекарасының екі жағындағы Эдсерам өзендерінің жоғарғы бөлігінде тұратын халық. Марги, тера (өз аты – нямаши) және бата (муби, капсика, хиги, холм және т.б.) этникалық топтарымен бірге – 1 миллионға жуық халық тұрады. (1967).[1] Олар жазықтық және таулық буралар болып бөлінеді.

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бура тілі афроазиялық макроотбасының чад тілдеріне жатады. Диалектілері бура, буракокра. Хауса және канури тілдерінде сөйлейді.[2]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Буралар негізінен сүнниттік мұсылмандар,[3] дәстүрлі нанымдар да сақталған.

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі дәстүрлі кәсіптері егіншілік (тары, жержаңғақ), мал шаруашылығы, ұсталық, қыш жасау.[4]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Неке патрилокальды. Патрилинейлік рулар, көп балалы отбасылар, жастар бірлестіктері (ерлер мен әйелдер одақтары) сақталған. Ата-баба, ай, қолтырауын культтері кең тараған. Дәстүрлі музыкалық аспаптардың ішінде ең танымалы - ксилофон.

Елді мекендер шашыраңқы орналасқан. Үйлері дөңгелек, төбесі конустық формада шөптен жасалған, қабырғалары шөптен немесе сабаннан тоқылған және сазбен сыланған.

Дәстүрлі киімдері - жамбасқа оралған мата бөлігі (белдемше тәрізді), Хаусан киімі де жиі кездеседі. Бет терісін тыртықтау қолданылады.

Негізгі тағамдары - көкөністер және сүт өнімдері.[5]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Российские универсальные энциклопедии Брокгауз-Ефрон и Большая Советская Энциклопедия объединенный словник http://gatchina3000.ru/big/002/008_bolshaya-sovetskaya.htm
  2. Бура https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1759156
  3. Значение БУРА (НАРОД В АФРИКЕ) в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/1980618.html
  4. Большая Советская энциклопедия БУРА (НАРОД В АФРИКЕ) https://rus-bse.slovaronline.com/11058-%D0%91%D1%83%D1%80%D0%B0%20(%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%20%D0%B2%20%D0%90%D1%84%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B5)
  5. народы мира / Бура http://www.etnolog.ru/people.php?id=BURA