Алоро-Пантар халықтары
Алоро-Пантар халықтары | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
170 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
Алоро-пантар халықтары — Оңтүстік-Шығыс Индонезиядағы Алор және Пантар аралдарындағы халықтар тобы: абуи, благар, воисика, кабола, кафоа, куй, келон, колана, ламма, недебанг, танглапуи, тева т.б. Жалпы саны 170 мыңға жуық адам.[1]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тіл жағынан олар Тимор халықтарына (бунак, макаи, фаталуку) және Жаңа Гвинеяның солтүстік-батысындағы папуастарға (конда, яхадиялық) жақын. Алоро-пантар халықтары индонезиялық тілді пайдаланады.[2]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Алоро-пантар халықтарының көпшілігі христиандар (католиктер, протестанттар) және мұсылман-сүнниттер, сонымен қатар дәстүрлі нанымдарды ұстайды.[3]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Кейбір аңыздар бойынша Пантар аралына алғашқы қоныстанушылардың бірі Раджа Маджапахит болған. Оның бес ұлы Пантар мен көрші аралдарда 5 патшалық құрды: Пандай, Алор Безар, Барнуза және т.б. Көптеген сарапшылар жергілікті тұрғындардан бұл 5 патшалықтың Галияо (Галеяу, Галигау, Галеау, Галиоу, Галао) деп аталатын қауымдастықтың бір түрі болғанын растайды. Бұл бірлестік Мунаселидің Пантар патшалығы құлағаннан кейін пайда болды. Сол кезде Пандай патшалығы Галияоның орталығына айналды. Пантар мен көршілес аралдардағы (Алор және Тимор) көптеген рулар Галяоның мүшелері болды.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Алоро-пантар халықтарының негізгі кәсібі – егіншілік, негізгі дақылы – жүгері, қосалқы дақылдар – күріш, банан және тамыржемісті дақылдар. Аңшылық маңызды рөл атқарады.[5]
Тұрмыс салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жанұялар патриархалдық және мұра әкеден балаға беріледі. Жалпы алғанда, халықтар гавайлықтар қабылдаған туысқандық схемамен сипатталады. 20 ғасырға дейін өмір сүрген ерте кезеңде алоро-пантарлардың бас аулау дәстүрі болды, қазір ол жойылды.
Алоро-пантар халықтарының өзіндік поэзия түрі – серинта болды. Бұл көне дәуірдегі халық өмірінде болған оқиғалар туралы поэтикалық түрдегі шағын әңгімелер. Олар жиі жалпы мерекелерде оқылды (мысалы, үйлену тойларында).[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Алоро-Пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
- ↑ Алоро-Пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
- ↑ Алоро-Пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
- ↑ Алоро-Пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
- ↑ Әлем халықтарының энциклопедиясы. Алоро-пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
- ↑ Алоро-Пантар халықтары. Тексерілді, 16 маусым 2024.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |