Ибандар
| Suku Dayak Hivan | |
| Ибандар | |
 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
|---|---|
 Малайзия |
530 000 |
 Индонезия |
10 000 |
 Бруней |
10 000 |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
Христиандық, дәстүрлі нанымдар | |
Ибандар — Шығыс Малайзиядағы, Индонезиядағы және Брунейдегі Даяк тобының халқы.[1] Аралдың ішкі аймақтарындағы өзен аңғарларында орналасқан, аз бөлігі Саравак штатының жағалауларын және Кахаян мен Капуас өзендерінің сағаларын мекендейді.[2] Жалпы саны 550 мың адамды құрайды. Малайзияда – 530 мың, Индонезияда – 10 мың, Брунейде – 10 мың адам мекендейді.[3]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Олар ибан тілінде сөйлейді.[4]
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бір бөлігі христиандар, бір бөлігі дәстүрлі нанымдарды сақтайды.[5]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі шаруашылығының негізін қолмен атқарылатын күріш егу құрайды. Өзенде балық аулау, сонымен қатар ұсталық, тоқымашылық, ағаш өңдеу, соның ішінде қайық пен кеме жасау дамыған.
Олар Брунейдің мұнай кәсіпшіліктерінде, темекі плантацияларында, т.б. маусымдық жұмыстармен айналысып, қалаларға қоныс аударуда.[6]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Дәстүрлі елді мекені - ашық жалпы верандасы бар және бір бөлмелі үй-жайларға бөлінген ұзын үй (300 м дейін). Қабырғалары мен шатырлары пальма жапырақтарынан жасалған. Үйде үш ұрпақтан тараған 10-нан астам көп балалы отбасы (билек) мекендеді. Ұзын үйлердегі бірнеше туыстық билектер эндогамиялық қауымдастықтар құрды, олардың ішінде соғыс пен бас аулауға тыйым салынды. Неке билокалды.
Дәстүрлі киімдері – әйелдерге арналған ротанг корсеттері, ерлерге арналған белдемше тәрізді жабынды маталар – еуропалық және малайлық киімдерге ауыстырылуда. Ерлер де, әйелдер де зергерлік бұйымдарды пайдаланады.
Дәстүрлі тағамдары күріш пен балыққа негізделген.[6]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Большой энциклопедический словарь https://gufo.me/dict/bes/%D0%98%D0%91%D0%90%D0%9D%D0%AB
- ↑ Значение слова ибаны https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8B
- ↑ Значение слова ИБАНЫ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1839393.html
- ↑ Современная энциклопедия ИБАНЫ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/4175-%D0%98%D0%91%D0%90%D0%9D%D0%AB
- ↑ Толковый словарь русского языка https://sanstv.ru/dict/%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8B
- ↑ a b народы мира / Ибаны http://www.etnolog.ru/people.php?id=IBNY
