Балти

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
པའལཏི
Балти
Ең көп таралған аймақтар
 Пәкістан

327 000

 Үндістан

72 000

Тілдері

балти тілі

Діні

мұсылман-шииттер, ламаистер

Балти (бельц)Үндістанда (Джамму мен Кашмир штаттары) және Пәкістанда тұратын халық.[1] Олар Гималай аймақтарында да тұрады (дәстүрлі атауы - Балтистан). Пәкістандағы саны 327 мың, (2000 ж.), Үндістанда – 72 мың адам.[2] Балтилер тибеттіктермен туыстас, экономикалық және мәдени жағынан Солтүстік Үндістан халықтарымен жақынырақ.[3]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Балти балалары

Олар тибет тілдер тобына жататын балти тілінде сөйлейді. Тілі және физикалық түрі бойынша Балтилер тибеттіктермен туыстас, бірақ экономикалық және мәдени жағынан Солтүстік Үндістан халықтарымен жақынырақ.

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ертеде Балти аралдарында буддизм кең тараған, 19 ғасырда Тибетпен тығыз мәдени байланыстар болған. Қазіргі уақытта Балти негізінен исламды (шиизмді) ұстанады,ламаистер де бар.[4]

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Негізгі дәстүрлі кәсібі - қолмен атқарылатын егіншілік (арпа, бидай, жүгері, бау-бақша дақылдары) және ұсақ мал өсіру.[5]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Жергілікті әкімшілік дәстүр бойынша бұрынғы дворяндардың ұрпақтары, бұлар, әдетте, ірі жер иелері. Патронимиялық топтар сақталған (гаум), отбасы патриархалдық. Көршілес үнді-арий және дард халықтарымен (кашмир, шина) жиі некелеседі. Фольклоры - мифтер, аңыздар, әндер, билер.

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Большая Советская энциклопедия Балти https://my-dict.ru/dic/bolshaya-sovetskaya-enciklopediya/7410-balti/
  2. Большая российская энциклопедия. https://bigenc.ru/ethnology/text/1847851 Мұрағатталған 25 сәуірдің 2022 жылы.
  3. Советская историческая энциклопедия https://gufo.me/dict/history_encyclopedia/%D0%91%D0%90%D0%9B%D0%A2%D0%98
  4. Народы Индии http://www.endia.ru/balti.php
  5. Әлем халықтарының энциклопедиясы. Балти http://www.etnolog.ru/people.php?id=BALT