Болаанг-монгондоу
Болаанг-монгондоу | |
болаанг | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
140 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
Болаанг-монгондоу (өз атауы болаанг, булан, би-нангунан, палиан, ломбагин, думога)[1] — Индонезиядағы Солтүстік Сулавесиде тұратын халық. Саны 140 мың адам.[2]Булан, бинангонан, палиан, ломбагин және дамага субэтникалық топтары сақталған.
Этнонимі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]«Болаанг» атауы «Голанг» деп жазылады, бұл «тығыз орманның шатырына енетін күн сәулесінің жарқырауымен жарықтандырылған» дегенді білдіреді. «Монгонду» өзі аттас үстіртте тұратын адамдардың әртүрлі топтарына қатысты қолданылған атаудан шыққан. Үстірт адамдары өз атауын өздерінің әдет-ғұрыптарынан алады (момондау), бұл "Джунглидегі құрдастарымен сөйлесу үшін сигналдық сөздерді айқайлау немесе жеңісті айқайлау"дегенді білдіреді.[3]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Олар аустронезиялық отбасының батыс аустронезия тобының балаанг-монгондоу тілінің диалектілерінде сөйлейді. (думога, лолаян, паси). Индонезия тілі де кеңінен таралған.[4]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сенушілер – сүнниттік мұсылмандар және протестанттық христиандар (реформаторлар).[5]
Тарихы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Болаанг-монгондоулар ішкі аудандарда тұратын монгондоудың жағалаудағы болаангтармен бірігуі нәтижесінде пайда болды. ХХ ғасырдың басында болаанг-монгондоу князьдігі болды, оның басында раджа тұрды, оны князь отбасының мүшелерінен аудан басшылары (пенгхулу) сайлады. Пенгхулу үлкен туыстық топтардың басшыларына сүйенген ауыл басшыларын тағайындады. 1950 жылдан бері Индонезияның құрамында құрамында.[6]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізгі кәсібі — егіншілік (суармалы күріш, сонымен қатар саго, жүгері, ямс, кокос және кофе). Сонымен қатар балық аулау, даммар шайыры мен ротан жинау; бұрын олар алтын өндірген. Су буйволы, шошқа, тауық, ешкі өсіріледі.[7]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тұрғылықты мекендері жол бойына орналасқан. Онда ауыл тұрғындарының барлығы немесе бір бөлігі орналасқан, қадалы ұзын үйлерде тұрады.[8]
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ерлер киімі — еуропаландырылған, әйелдер киімі-саронг.[9]
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Әлем халықтарының энциклопедиясы. Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
- ↑ Болаанг-монгондоу. Тексерілді, 16 шілде 2024.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |