Чепанг
| Чепанг | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
30 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Чепанг — Непал аумағында тұратын ұлт. Непалдың орталық аймақтарындағы қалың ормандарда, үлкен алқаптың батысында тұрады.[1] 90-жылдардың аяғындағы мәліметтер бойынша халық саны 30 мың адамды құрады.[2]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі - чепанг тілі. Кейбіреулері непал тілінде де сөйлейді.[3]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Чепангтард анимизмді ұстанады, бірақ оларға индуизм де, солтүстікке қарай буддизм де әсер еткен.[4]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]XIX ғасырда олар қаңғыбас өмір салтын жүргізді, негізгі кәсіптері садақ пен жебемен аң аулау, тұзақпен балық аулау болды. XX ғасырдың ортасына қарай олар жүгері, тары, картоп, қарақұмық, темекі, қыша, цитрустық жемістер егуге және ірі қара мал шаруашылығына (зебу тәрізді сиыр, ешкі, тауық, шошқа өсіріледі) көшті. Көршілермен айырбас дамыған. Тоқу ісі дамыған (балық аулау құралдары, себеттер). Жүк тасымалдау, қызмет көрсетудің әртүрлі түрлері кең таралған.[5]
Тұрмыс салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Непалдың жалпы касталық жүйесінде чепангтар өте төмен мәртебеге ие.
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Кейбір жерлерде дәстүрлі тұрғын үйлері сақталған - уақытша бұтақтардан жасалған шатыр. Қазіргі Чепангтар галереялары бар екі қабатты үйлерде (екінші қабаты тұрғын үй), сонымен қатар шатыры бар қадалы үйлерде тұрады.
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ерлер киімі – денені орайтын мата және иық орамал. Әйелдер киімі – күрте мен белдемше.[6]
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Жабайы жемістермен немесе аң аулаумен қоректенген.[7]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Брокгауз және Эфрон энциклопедиясы. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
- ↑ Чепанг сөзінің мағынасы. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
- ↑ Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
- ↑ Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Чепанг. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 617. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
- ↑ Чепанг. Тексерілді, 14 желтоқсан 2024.
