Лаху

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Лаху
Бүкіл халықтың саны

760 000

Ең көп таралған аймақтар
 Қытай

453 000

 Мьянма

155 000

 Тайланд

54 000

 Вьетнам

15 000

 Лаос

14 000

Тілдері

лаху тілі

Діні

дәстүрлі діндер, христиандық

ЛахуҚытайдың оңтүстігінде, сондай-ақ Вьетнамның солтүстік аймақтарында, Таиланд, Мьянма және Лаоста тұратын халық. Қытайдың 56 ресми танылған халықтарының және Вьетнамның 54 ресми танылған халықтарының қатарына кіреді.[1]

Таралу аймағы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2000 жылғы халық санағы бойынша олар:

  • Қытайдың оңтүстік-батысында (453,7 мың адам). Негізінен Ланцан-Лаху, Минлян-Дай-Лаху-Васки автономиялық округтері, және Пуэр округіндегі Чжэнь­юань-и-Ха­ни-Ла­ху­, Линцан округіндегі Шуанцзян-Лаху-Ва-Булан-Дайский;
  • Мьянмада (155 мың адам). Негізінен Шан ұлттық округіндегі Ченгтун ауданында);
  • Таиланд (54 мың адам). Чиангмай, Чианграй, Мэхонгсон, Лампанг және Так провинциялары);
  • Вьетнамның солтүстік-батысында (15,6 мың адам). Лаитяу провинциясы;
  • Лаос (14 мың адам) Бокео провинциясы.

Жалпы саны - 760 мың адам (2009).[2]

Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олар қытай-тибет отбасының тибет-бирма тобының лаху тілінде сөйлейді. Диалектілер: лаху на, лаху ши, лаху ньи. 19 ғасырдан бастап жазу латын әліпбиіне негізделген.[3]

Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дінге сенушілердің діни байланысы: дәстүрлі нанымдар, христиандар.[4]

Лахулар

Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лахулар қолмен атқарылатын егіншілікпен (жүгері, ішінара күріш), терушілікпен, аңшылықпен және балық аулаумен айналысады. Қолөнерден ұсталық, бамбук тоқу (жиһаздар, төсеніштер, ыдыстар) және тоқымашылық дамыған.[5]

Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лахулар отбасы шағын болып келеді, неке патрилокальды, матрилокалдылық пен матрилиналдықтың қалдықтары сақталған.

Елді мекендер тау баурайында шашыраңқы орналасқан 3-4 үйден тұрады. Тұрғын үйлері қадаларда орналкасқан, көрші халықтардың әсерінен жер үсті үйлер салынуда.

Ерлер киімі – жағасыз күрте және кең шалбар. Әйелдер киімі – оң жағында ілгектері бар ұзын халат, шалбар.[5]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Значение слова лаху https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai/wd/%D0%BB%D0%B0%D1%85%D1%83
  2. Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2134562 Мұрағатталған 10 қыркүйектің 2022 жылы.
  3. Народность лаху https://www.abirus.ru/content/564/623/624/639/642/1155.html
  4. Современная энциклопедия ЛАХУ https://rus-modern-enc.slovaronline.com/6025-%D0%9B%D0%90%D0%A5%D0%A3
  5. a b народы мира / Лаху http://www.etnolog.ru/people.php?id=LAHU