Мальдивтер
| Мальдивтер | |
| дивехи | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
300 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Мальдивтер (мальд. ދިވެހިން; дивехи сөзін мальдив тілінен аударғанда "аралдықтар" деген мағынаны білдіреді) — Мальдив аралдарындағы Мальдив Республикасының байырғы және негізгі халқы. Олар сондай-ақ Үндістанда және Шри-Ланкада тұрады. Жалпы саны саны — 300 мыңнан астам адам. (2009).[1]
Тілі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мальдивтердің тілі - мальдив тілі, үнді-еуропалық тілдер семьясының, үнді-арий тармағына жатады. Сингал және басқа үнді-арий тілдеріне жақын.[2] Мальдивтердің шамамен 10% -ы ағылшын, кейбіреулері хинди, урду және араб тілдерінде сөйлейді.
Діні[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мальдив аралдарының халқы ерекше қасиеттерге ие мұсылмандар, мұнда дінге үлкен мән беріледі.[3]
Этногенезі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мальдивтердің этногенезі әртүрлі этностардың ғасырлар бойғы араласуы нәтижесінде пайда болды: біздің дәуіріміздің 1-мыңжылдығында Мальдив аралдарында тұратын сингалдар, үндістер, малайзиялықтар, XII ғасырдан бастап аралдарға енген арабтар, XVI—XVIII ғасырларда Малайлар, Индонезия және басқа да шағын топтар қоныс аударып араласқан. XIV ғасырда сұлтанат қалыптасты.[4]
Кәсібі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Негізгі дәстүрлі кәсіптері - балық аулау, теңіз кәсіпшілігі, ауыл шаруашылығы аз дамыған (құмай, кокос, тары, жүгері, ямс). Дәстүрлі қолөнері - копра талшығын өңдеу, балық аулау торларын тоқу.[5]
Өмір салты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Мальдивтердің отбасылық дәстүрлері әйелдің бүкіл қоғам өміріндегі рөлінің маңыздылығын атап өтеді. Мұнда, көрші аралдардағыдай, әйелдердің мінез-құлқына немесе киіміне байланысты тыйым салу жалғасуда. Мальдивтер бала кезінен үлкенді құрметтеуге, туған халқы адамның басты байлығы екенін сезінуге баулиды. Жас отбасылар шаңырақ көтергеннен кейін де ата-анасымен бірге тұрып, оларға қолдау көрсетіп, көмектеседі.[6]
Мальдивтер ауылдарда тұрады (әдетте бір ауыл бір аралда орналасқан), олар 19 ауданды құрайтын 19 атоллға кіреді.
Мальдивтердің ұлттық тағамдары негізінен балық болып табылады. Гатудхия байи - күріш қосылған балық сорпасы (балық кесектерге кесіліп, қабығы аршылып, пияз, лимон, тұз және дәмдеуіштерді қосып суға қайнатады; бөлек пісірілген күрішпен жейді), вихаакур - балық соусы (тығыздыққа дейін қайнатылған балық пияз, дәмдеуіштер, күріш және кокос сүтімен араласады), олар кептірілген және тұздалған балықты жейді, қара шай мен кофені сүтсіз ішеді.[7]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Большая российская энциклопедия https://bigenc.ru/ethnology/text/2170852
- ↑ Мальдивцы https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/177282
- ↑ Мальдивцы моими глазами. Интересные факты про мальдивцев https://punakettu.me/maldives-people/
- ↑ народы мира / Мальдивцы http://www.etnolog.ru/people.php?id=MALD
- ↑ Большая Советская энциклопедия МАЛЬДИВЦЫ https://rus-bse.slovaronline.com/45540-%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%B8%D0%B2%D1%86%D1%8B
- ↑ Традиции мальдивцев – культура “сдержанной экзотики” Источник: https://musaget.ru/traditsii-maldivtsev-kultura-sderzhannoy-ekzotiki https://musaget.ru/traditsii-maldivtsev-kultura-sderzhannoy-ekzotiki/
- ↑ МАЛЬДИВЦЫ http://www.endia.ru/maldivcy.php
