Самбал
| Самбал | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
180 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Самбал - Филиппиндегі халықтар тобы. Олар Лусон аралының батыс жағалауының орталық бөлігінде, негізінен Самбалес провинциясында тұрады. Саны 180 мың адам. Олар оңтүстікте тағалдармен, солтүстігінде илоктармен, батыста пангасинандармен ассимиляциялануда. Кейбір самбалдар қалаларда тұрады.[1]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Самбалдар аустронезиялық тілдер отбасының халықтарына жатады. Негізгі самбал тілдері - тина, болинао және ботолан. Олар әсіресе капампанган тіліне және тағал тілінің ежелгі формаларына өте жақын.[2]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Діни бағыты — католицизм.[3]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізгі дәстүрлі кәсіптері қолмен атқарылатын егіншілік (күріш), балық аулау. Көкөністерді, кокос пальмаларын, абака, тамыр дақылдарын өсіреді. Карабао бұқалары мен үй құстары өсіріледі. Өсімдік талшықтарынан тоқу (жиһаз, бас киім), ағаш ою, керамика, теңіз қабығын жинау (зергерлік бұйымдар жасау), ертеде қайық жасау, сауда дамыған. Қазіргі самбалдар әртараптандырылған экономиканы басқарады, бірақ күріш негізгі дақыл болып қала береді. Қарқынды дамып келе жатқан өнеркәсіп (аяқ киім, тоқыма, кеме жасау).[4]
Тұрмыс салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі тұрғын үйлері төртбұрышты, бір бөлмелі, төбесі шөптермен немесе пальма жапырақтарымен жабылған. ХХ ғасырдың ортасынан бастап елді мекендердің кеңеюі, тұрғын үйдің көп бөлмелі болуы байқалады.
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі ерлер киімі - тар шалбар мен көйлек, пальма жапырағынан жасалған конустық қалпақ, Әйелдер киімі — саронг, қысқа кофта, орамал. Қазір заманауи еуропалық киіммен ығыстырылған.[5]
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі тағамдары – күріш, көкөністер, жеміс-жидек, мерекелік тағамдар құс етінен дайындалады.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Самбал сөзінің мағынасы. Тексерілді, 31 қазан 2024.
- ↑ Самбал. Тексерілді, 31 қазан 2024.
- ↑ Үлкен Кеңестік Энциклопедия. Тексерілді, 31 қазан 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Самбал. Тексерілді, 31 қазан 2024.
- ↑ Самбал. Тексерілді, 31 қазан 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 467. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.
